Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odpowiedzi do zadań z podręczników w apce Skul
pobierz
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Od poł. VIII w., kiedy papież otrzymał od władców frankijskich środkową część Półwyspu Apenińskiego jako tzw. Ojcowiznę św. Piotra, papieże obok władzy duchownej stali się władcami świeckimi uwikłanymi w walki świeckich monarchów. Do prymatu i dominacji nad światem zachodniochrześcijańskim pretendowali papieże i władcy niemieccy, szczególnie od połowy X w., kiedy to królowie niemieccy uzyskali tytuł cesarski. Co więcej, Kościół został wciągnięty w mechanizmy ustroju feudalnego, a książęta Kościoła (biskupi, arcybiskupi, opaci), otrzymując od władców inwestyturę na związane z godnością lenno, stawali się lennikami władców ze wszystkimi tego konsekwencjami (wojny feudalne, itd.). W różnych okresach średniowiecza przewagę zdobywało papiestwo, by następnie oddać prymat cesarstwu. Skutkami włączenia się Kościoła w strukturę feudalną było:
Zepsucie objęło wszystkie szczeble hierarchii kościelnej. Nie ominęło także zakonów. Pod koniec X w., wobec zbliżania się „magicznego” 1000 roku, w Europie nastąpił wzrost nastrojów religijnych. Pojawiła się także krytyka postępowania ludzi Kościoła. Zaczęto nawoływać do reformy i odnowienia Kościoła w duchu Ewangelii. Głosy te zyskały sympatię u prostych ludzi. Najwcześniej reformy zaczęły wprowadzać zakony pogranicza francusko-niemieckiego. Wzorem dla innych stało się opactwo benedyktyńskie w Cluny, gdzie przeprowadzono odnowę życia mnichów - surowość obyczajów, podniesienie poziomu umysłowego i moralnego. Działalność zakonu w Cluny znalazła uznanie papiestwa, które bezpośrednio sprawowało opiekę nad klasztorem. Opat Cluny stał się przełożonym innych klasztorów, które przyjęły reformy zakonne z Cluny. Powstała tzw. kongregacja kluniacka. Dzięki lansowaniu przez Kościół pokoju Bożego (Treuga Dei) zmalała ilość wojen prywatnych. Wzmocniono dyscyplinę duchownych i zaczęto surowo przestrzegać celibatu.
Papiestwo, przyjmując program odnowy Kościoła, chciało podnieść autorytet tej instytucji, a także uniezależnić się od wpływu świeckich, a zwłaszcza władców niemieckich. To oni właśnie, ingerując we Włoszech, często wynosili na tron piotrowy przychylnych sobie papieży, uzależniając w ten sposób Kościół od władzy świeckiej.
Próbą uniezależnienia się papiestwa od świeckich było wprowadzenie w 1059 r. przez papieża Mikołaja II dekretu o wyborze papieży - konklawe, czyli wybór przez wąskie grono elektorów-kardynałów.
W Rzeszy Niemieckiej władcy w osobach cesarza Konrada II i Henryka III prowadzili politykę centralistyczną. Głosili także konieczność podporządkowania Kościoła władzy świeckiej - cezaropapizm.
Przedwczesna śmierć cesarza Henryka III i regeneracja w imieniu małoletniego Henryka IV pozwoliły papiestwu podjąć próbę uniezależnienia się od władców niemieckich. Papieże wydali wiele przepisów przeciwko symonii - sprzedaży urzędów kościelnych i przyjmowaniu godności i stanowisk kościelnych z rąk świeckich. Politykę taką lansował papież Grzegorz VII,
który uważał, że wszyscy muszą podporządkować się papiestwu. Twierdził, że jako namiestnik Boga na ziemi sprawuje sądy nad wszystkimi, nawet nad cesarzem. Sam natomiast przez nikogo nie może być oceniany. Jego poglądy zostały wyrażone w dokumencie Dictatus papae, a w przeciwieństwie do cezaropapizmu zostały nazwane papocezaryzmem.
Po dojściu do pełnoletności król niemiecki Henryk IV podjął walkę o utracone wpływy we Włoszech. Do bezpośredniego starcia doszło w 1077 r. Król Henryk IV został obłożony ekskomuniką. Przez kilka dni, stojąc boso przed zamkiem w Canossie, w północnej Italii, prosił Grzegorza VII o zdjęcie klątwy. Pod naciskiem otoczenia papież wyraził zgodę, a władca niemiecki skwapliwie to wykorzystał. Zdławił opozycję w Niemczech, a następnie ponownie podjął walkę z papieżem. Ponowna klątwa nie odniosła wcześniejszego skutku. Papież Grzegorz VII musiał uciekać z Rzymu, a panem sytuacji stał się Henryk IV, który koronował się na cesarza rzymskiego.
Zapamiętaj!
Walki między papiestwem a cesarstwem o inwestyturę zakończyły się kompromisem dopiero w 1122 r. Podpisany został przez papieża Kaliksta II i cesarza Henryka V konkordat (porozumienie) w Wormacji.
Cesarz miał nadawać dostojnikom kościelnym jedynie inwestyturę związaną z ziemią, jednak nie symbolami duchownymi (pastorał, pierścień), a jedynie świeckimi (włócznia, miecz, chorągiew). Biskupi mieli być wybierani przez specjalne grono duchownych - kapituły katedralne - w obecności władcy. W konsekwencji rozdzielono władzę świecką od duchownej. Biskupi otrzymali większą samodzielność (w Rzeszy Niemieckiej byli nazywani książętami w szatach duchownych). Królowie niemieccy w mniejszym stopniu wpływali na wybór papieży.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.