Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Wędrówki plemion germańskich przyczyniły się do powstania na ziemiach dawnego cesarstwa zachodniorzymskiego kilku państewek plemiennych. Do największego znaczenia doszło państwo Franków.
Zjednoczenia Franków dokonał pod koniec V wieku król Chlodwig z rodu Merowingów, przyłączając również prawie całą Galię. W 496 roku przyjął chrześcijaństwo, co zapewniło mu poparcie duchowieństwa. W wielkim państwie Frankowie stanowili mniejszość. Nie traktowali oni jednak miejscowej ludności jak zdobywcy, ale przejmowali od niej język i obyczaje romańskie.
Potomków Chlodwiga nazywano Merowingami (od legendarnego założyciela dynastii Meroweusza).
Nosili długie, niestrzyżone włosy, ponieważ wierzono, że w nich tkwi moc królewska. Jednak stopniowo władza ich słabła, w państwie rządzili najwyżsi urzędnicy zwani majordomami (przełożony nad domem). Takim majordomem był Karol Młot, który odsunął od władzy Merowingów i został królem Franków.
Pepin Krótki, jego syn, po śmierci ojca uzyskał od papieża zgodę na koronację i przejął władzę. W 754 roku został koronowany przez papieża. Pokonał Longobardów, a odebrane im zamki i miasta nadał w 755 roku uroczystym aktem papieżowi Stefanowi II i jego następcom (darowizna ta dała początek państwu kościelnemu).
Najwybitniejszym władcą z dynastii Karolingów był syn Pepina Karol Wielki (768-814).
Za panowania Karola Wielkiego państwo Franków doszło do największej potęgi. Dzięki umiejętnie prowadzonym wojnom (z Sasami, Longobardami, Arabami i Awarami) Karol Wielki podporządkował sobie większość krajów Europy Zachodniej (dawne prowincje imperium rzymskiego oraz kraje germańskie - Bawarię i Saksonię). W 800 roku Karol Wielki otrzymał koronę cesarską z rąk papieża. W ten sposób odnowiony został na zachodzie tytuł cesarski. Powstał tzw. „sojusz tronu i ołtarza”, czyli system wzajemnego wsparcia dwóch najwyższych władz Europy - świeckiej (cesarza) i duchownej (papieża).
Karol Wielki sprawnie zarządzał swym potężnym państwem. Podzielone było ono na okręgi zwane hrabstwami, którymi zarządzali hrabiowie. Posiadali oni władzę nad wojskiem, sprawowali sądy i zbierali podatki. W okręgach nadgranicznych tworzono marchie, wktórych rządzili margrabiowie. Mieli oni strzec bezpieczeństwa państwa przed najazdami.
Ważną rolę odgrywał palatyn (z łac. palatium - dwór), który zastępował króla głównie w sprawach sądownictwa.
Nad kancelarią władcy czuwał kanclerz. Karol Wielki nie miał stałej stolicy. Ulubionym miejscem jego pobytu był Akwizgran (dziś Aachen w Niemczech). Władca miał zwyczaj objeżdżać kraj, zatrzymując się w swych posiadłościach ziemskich.
Jego rozporządzenia dotyczyły spraw państwowych, społecznych i religijnych. Karol Wielki szczególną troską otaczał wojsko, zawsze gotowe do wypraw wojennych. Dbał także o Kościół chrześcijański. Ziemia należała do władcy, możnych panów świeckich i Kościoła. Pracowała na niej ludność zależna oraz ludzie wolni, którzy otrzymywali ziemię w dzierżawę.
Karol Wielki swą działalnością przyczynił się do rozwoju kulturalnego państwa. Czasy jego panowania nazywamy renesansem (odrodzeniem) karolińskim.
Ważnym ośrodkiem życia państwowego i kulturalnego był Akwizgran. W czasach Karola Wielkiego wybudowano tu wspaniały pałac cesarski. Monarcha przywiązywał wielką wagę do rozwoju nauki i kultury. Sprowadzał na swój dwór uczonych z Włoch, Anglii, Hiszpanii i innych krajów. Założył bibliotekę, w której zgromadził pokaźne zbiory. W pałacu mieściła się tzw. szkoła pałacowa.
Karol Wielki dbał o rozwój oświaty wśród ludności swojego państwa. Kazał zakładać szkoły przy klasztorach i katedrach (kościołach biskupich). Mogli się w nich uczyć zarówno możni, jak i ubodzy. Karolowi Wielkiemu zawdzięczamy reformę pisma i języka łacińskiego. Kopiści (pisarze) przepisywali księgi (Biblię, utwory antyczne) pięknym pismem, używając przy tym liter o uproszczonym, wyraźnym kształcie (tzw. minuskuła karolińska). Łacinę „oczyszczono” z naleciałości barbarzyńskich. Ułatwiło to porozumiewanie się ludzi wykształconych z różnych krajów chrześcijańskich.
Oprócz piśmiennictwa rozwijała się architektura. Budowano bazyliki, nawiązując do tradycji rzymskich. Wnętrza zdobione były malowidłami. Wszystkie budowle miały wspólny styl, budowane były i zdobione według tych samych założeń - styl karoliński.
Rozwój kultury możliwy był dzięki mecenatowi władcy. Na dworze działała grupa uczonych, m.in. Alkuin, autor dzieł filozoficzno-teologicznych, oraz Einhard, twórca biografii Karola Wielkiego.
Ogromne państwo złożone z rozmaitych ludów utrzymywała silna władza Karola Wielkiego. Po śmierci cesarza (814 r.) monarchia zaczęła chylić się ku upadkowi. Jego następcy już nie koronowali się na cesarzy. W 843 roku wnukowie Karola Wielkiego zawarli traktat w Verdun (czytaj: werdę), na mocy którego podzielili państwo na trzy części.
Najstarszemu z braci - Lotarowi przyznano tytuł cesarski wraz z Włochami i pasem ziem między państwami Karola i Ludwika (tj. Burgundię, Lotaryngię i Fryzję). Karol Łysy otrzymał tzw. państwo zachodniofrankijskie (późniejszą Francję), Ludwik Niemiecki tzw. państwo wschodniofrankijskie (późniejsze Niemcy).
Z trzech części monarchii Karola Wielkiego powstały wkrótce trzy państwa: Francja, Włochy i Niemcy.
Więzy łączące te państwa zostały zerwane, gdy wygasły rządy Karolingów w X wieku. Między Niemcami a Francją wybuchały walki o środkową część imperium (spory ciągnęły się aż do XX wieku).
Najważniejsze informacje
Czas powstania, położenie państwa Franków: pod koniec V w. król Chlodwig zjednoczył plemiona Franków, jego państwo zajmowało obszary dawnego cesarstwa zachodniorzymskiego.
Religia: od 496 r. chrześcijaństwo.
Ustrój: monarchia; państwo patrymonialne (władca uznawany za właściciela całej ziemi - ojcowizny). Państwo podzielone na hrabstwa (hrabiowie) oraz marchie (margrabiowie - w okręgach nadgranicznych). Zastępcą króla w sprawach sądownictwa był palatyn.
Renesans karoliński: okres panowania Karola Wielkiego (768-814) - rozkwit kultury i sztuki, reforma pisma i języka łacińskiego, budowa wspaniałej rezydencji w Akwizgranie.
Traktat w Verdun: podział państwa Karola Wielkiego na trzy części przez jego wnuków w 843 roku: Lotar - tytuł cesarski, Włochy, Lotaryngia, Burgundia, Fryzja; Karol Łysy - państwo zachodniofrankijskie (Francja); Ludwik Niemiecki - państwo wschodniofrankijskie (Niemcy).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.