Arabowie od bardzo dawna zamieszkiwali Półwysep Arabski. Była to kraina wyżynna, w większości pokryta pustyniami. Tylko niewielka część ziemi nadawała się pod uprawę. Ludność, zwana Beduinami, prowadziła koczowniczy tryb życia, trudniąc się głównie pasterstwem, hodowlą bydła (wielbłądów, kóz i owiec) i handlem. Przez Półwysep Arabski prowadziły ważne szlaki handlowe z Chin do Europy (tzw. jedwabny szlak) i z Afryki Północnej do Indii. Plemiona arabskie nietworzyły jednego państwa. Na czele plemion stali bogaci szejkowie, którzy podporządkowali sobie uboższych Beduinów. Czynnikiem jednoczącym Arabów była religia, wiara w wielu bogów. Miejscem kultu i celem pielgrzymek z całego kraju stała się świątynia Kaaby w Mekce. Przechowywano w niej Czarny Kamień uważany przez wszystkich Arabów za świętość. Kamień ten miał otrzymać od Boga pierwszy człowiek - Adam, a świątynię miał zbudować patriarcha Abraham uważany za przodka Arabów (widzimy wpływy judaizmu i chrześcijaństwa).
W 1 połowie VII wieku bogaty kupiec z Mekki, Mahomet, powołując się na objawienie boże, zaczął głosić nową religię. Była to wiara w jednego Boga Allaha, którego woli człowiek powinien się poddać bez zastrzeżeń. Nową religię nazwano islamem, co oznacza po arabsku „poddanie się woli bożej”. Wyznawców zaś nazywano muzułmanami, czyli oddanymi Bogu. Prawdy nowej wiary miały być głoszone przez zesłanych na ziemię proroków. Pierwszym z nich został sam Mahomet, stąd zapis w Koranie: Nie ma boga nad Allaha, a Mahomet jego prorokiem. Koran, święta księga islamu, spisana przez uczniów Mahometa, zawiera nie tylko zasady wiary, ale także przepisy, których powinien przestrzegać każdy wyznawca Allaha. Należą do nich wiara w Allaha, post, jałmużna, modlitwa i coroczna pielgrzymka do Mekki. Wierni posłuszni Allahowi zasłużą po śmierci na wieczną szczęśliwość w raju, niewierni zaś zostaną skazani na męki piekielne. Wielkie znaczenie miało szerzenie nowej wiary - słowem i mieczem. Kto polegnie w świętej wojnie z niewiernymi, dostanie się do siódmego nieba. Nauka Mahometa spotkała się początkowo z wrogim przyjęciem w Mekce. W obawie o własne życie Mahomet uciekł wraz z rodziną do Medyny. Od roku 622, czyli Hedżry (ucieczki) muzułmanie rozpoczęli rachubę czasu. Pozyskawszy ludność Medyny rozpoczął Mahomet świętą wojnę. W ciągu kilku lat zjednoczył plemiona arabskie na półwyspie, tworząc państwo z jedną religią - islamem. Następcy Mahometa przyjęli tytuł kalifów, czyli zastępców proroka.
W późniejszych czasach dodano do Koranu Sunnę - księgę opisującą życie Mahometa. Nie wszyscy muzułmanie ją przyjęli - islam podzielił się na sunnitów i szyitów, którzy odrzucają Sunnę. Podział ten trwa do dziś. Obecnie żyje na świecie ok. 900 mln muzułmanów.
Muzułmanie mieli obowiązek rozszerzania swojej religii przez dżihad (dosł. z arabskiego „święta wojna”). Arabowie wierzyli, że polegli w walce z „niewiernymi” idą prosto do nieba.
Pod koniec VII wieku Arabowie opanowali wybrzeża Afryki Północnej, Palestynę, Syrię, Egipt, Persję, Armenię. W następnym wieku dotarli na wschodzie do Indii, a na zachodzie wkroczyli do Europy, gdzie pokonali Wizygotów, zajęli Hiszpanię i wyprawili się do Galii. Dopiero w 732 roku w bitwie pod Poitiers (czyt. puatje) władca Franków Karol Młot zatrzymał ich marsz. Nie udało im się zdobyć stolicy cesarstwa bizantyjskiego - Konstantynopola, który z trudem się obronił.
Stolicą swego państwa kalifowie uczynili Damaszek w Syrii. W podbitych krajach rządzili kalifowie, narzucając licznym narodom swą religię. Arabowie przejmowali zdobycze kulturalne uzależnionych od siebie ludów i stwarzali warunki do rozwoju życia gospodarczego. Wkrótce stali się potęgą nad Morzem Śródziemnym, wypierając wpływy Bizancjum w tym rejonie.
Czasy świetności potężnego państwa arabskiego minęły bezpowrotnie w VIII wieku, kiedy uległo ono podziałowi na trzy kalifaty ze stolicami: w Bagdadzie, Kairze i Kordobie. W XI wieku kalifaty te weszły w fazę upadku.
Arabowie, stojąc na niższym poziomie cywilizacyjnym niż podbite ludy, chętnie się od nich uczyli. Rozwinęli wiele dziedzin rzemiosła, np. tkactwo. Do dnia dzisiejszego używamy pochodzących z języka arabskiego nazw niektórych tkanin (gaza, muślin, adamaszek). Arabowie słynęli z produkcji wyrobów ze stali (najsłynniejsze były wyroby wytwarzane w Damaszku i Toledo).
W sztuce sakralnej rozwinęło się zdobnictwo o wzorach roślinnych i geometrycznych, tzw. arabeski (islam zabrania przedstawiania wizerunku ludzi i zwierząt).
Arabowie wykazywali duże zainteresowanie osiągnięciami kulturalnymi państw starożytnych, wzbogacali je własnym dorobkiem i rozpowszechniali po całym świecie arabskim. Wielką wagę przywiązywali do czystości i poprawności języka arabskiego, co było konieczne do właściwego rozumienia tekstów Koranu. Na arabski tłumaczono dzieła pisarzy i filozofów greckich oraz rzymskich. DziękiArabom rozwinęło się wiele nauk, m.in.: medycyna, matematyka, astronomia, nauki przyrodnicze i historia. W źródłach arabskich można znaleźć wiadomości o Polsce w X wieku przekazane przez kupca arabskiego Ibrahima ibn Jakuba. Z Indii zapożyczyli Arabowie system cyfr arabskich i dziesiętnych, którymi zastępowano dość skomplikowane cyfry rzymskie. Wysoki poziom osiągnęła arabska literatura piękna, poezja i proza. Znane są do dziś niezwykłe opowieści fantastyczne, jak chociażby Baśnie z tysiąca i jednej nocy. Wiele słów pochodzenia arabskiego przejęły potem kraje europejskie. Są wśród nich takie nazwy, jak: szachy, cukier, algebra, logarytm, alkohol, bazar, magazyn. Arabowie zakładali wyższe uczelnie, między innymi w hiszpańskiej Kordobie, gdzie obok muzułmanów kształcili się również chrześcijanie.
Budowle arabskie - pałace i rezydencje kalifów - urządzane były z wielkim przepychem. Wciąż zachwycają swoim pięknem liczne mozaiki i arabeski (dekoracje roślinne i geometryczne). Obok świątyń (meczetów) wznoszono wysokie minarety, z których muezin wzywał wiernych do modlitwy.
Najważniejsze informacje
Plemiona arabskie: zamieszkiwały Półwysep Arabski, nie tworzyły jednego państwa. Czynnikiem jednoczącym Arabów była religia, wiara w wielu bogów.
Islam: nowa religia powstała w 1 poł. VII wieku, głosił ją Mahomet. Nazwa islam oznacza poddanie się woli bożej, wyznawców tej religii nazwano muzułmanami, czyli oddanymi Bogu. Świętą księgą islamu jest Koran.
Nowa rachuba czasu: muzułmanie liczą czas od roku 622, kiedy Mahomet w obawie o własne życie uciekł z Mekki do Medyny.
Święta wojna: Mahomet rozpoczął świętą wojnę, dzięki której udało się zjednoczyć plemiona arabskie - powstało jedno państwo z jedną religią - islamem.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.