Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
W końcu XIII wieku książę poznański Przemysł II skupił w swym ręku władzę nad Wielkopolską, Małopolską (którą otrzymał w testamencie od Henryka Probusa) i Pomorzem Gdańskim. W roku 1295 przy poparciu arcybiskupa Jakuba Świnki koronował się w Gnieźnie. Kilka miesięcy po koronacji został zamordowany za sprawą margrabiów brandenburskich.
W 1300 roku polską koronę przyjął władca Czech, Wacław II, który zhołdował księstwa śląskie i opanował Wielkopolskę, Pomorze Gdańskie, ziemię łęczycko-sieradzką oraz krakowską. Rządy Wacława w Polsce nie cieszyły się popularnością. Król ustanowił urząd starosty dla poszczególnych dzielnic, a na to stanowisko powoływał najczęściej Czechów.
W czasie jego panowania księciem Kujaw był wnuk Konrada Mazowieckiego, Władysław Łokietek. Podjął on próby opanowania ziemi krakowskiej, które zakończyły się jednak niepowodzeniem. Władysław musiał uchodzić z kraju przed wojskami Wacława.
Legenda głosi, że ukrywał się wraz ze swymi rycerzami w grotach koło Ojcowa, a okoliczna ludność udzielała mu pomocy, przynosząc żywność i odzież. Po śmierci Wacława II Władysław Łokietek ponownie włączył się do walki o tron polski. Wspomagany przez możnych węgierskich opanował ziemię sandomierską. W 1306 roku panował już nad Małopolską, ziemią sieradzko-łęczycką, Kujawami, Pomorzem Gdańskim, a w 1313 r. dołączył jeszcze Wielkopolskę.
W Krakowie spotkał się z opozycją - najpierw niechętnego mu biskupa Muskaty, a następnie, w 1311 r., stłumił bunt mieszczaństwa niemieckiego. Na czele buntu stanął wójt miasta - Albert, zwolennik władzy Luksemburgów w Polsce (Luksemburgowie rządzili w Niemczech i Czechach, zgłaszali pretensje do tronu polskiego). Władysław stłumił bunt, zniósł urząd wójta w Krakowie, ograniczył uprawnienia rady miejskiej i zarządził, aby językiem urzędowym ksiąg miejskich zamiast niemieckiego była łacina.
W czasie zamieszek w Krakowie na Pomorze Gdańskie napadli Brandenburczycy. Załoga Gdańska, nie mogąc się doczekać pomocy Władysława Łokietka, zwróciła się o pomoc do Krzyżaków, by za opłatą pomogli w walce z Brandenburczykami. Krzyżacy wyparli Brandenburczyków, ale po sfałszowaniu dokumentów przyłączyli Gdańsk i Pomorze do swego państwa (1308 r.).
Władysław Łokietek, panując w Wielkopolsce i Małopolsce, otrzymał zgodę papieża na koronację.
Zapamiętaj!
W 1320 r. Łokietek koronował się w Krakowie. Odtąd katedra na Wawelu stała się miejscem koronacji polskich monarchów, a Kraków stał się stolicą Polski. Od czasów Władysława Łokietka mieczem koronacyjnym królów Polski był Szczerbiec.
Koronacja Łokietka położyła kres rozbiciu dzielnicowemu Polski i odnowiła Królestwo Polskie. Odtąd na określenie państwa polskiego używano nazwy Korona Królestwa Polskiego.
Władysław Łokietek zabiegał o odzyskanie pozostałych ziem i w tym celu zawarł przymierze z Węgrami i Litwą. Wystosował do papieża skargę na Krzyżaków o bezprawne zagarnięcie Pomorza Gdańskiego. Wyrok papieski nakazywał zwrot zabranych ziem i zapłacenie odszkodowania. Krzyżacy jednak nie zastosowali się do wyroku i w sojuszu z Janem Luksemburskim planowali atak na Polskę.
Kiedy krzyżackie wojska zniszczyły część Wielkopolski i z bogatymi łupami wracały w stronę Pomorza, Łokietek wydał im bitwę pod Płowcami w 1331 r. Nie zapobiegła ona jednak zajęciu w rok później Kujaw i ziemi dobrzyńskiej przez Zakon.
Za czasów Łokietka od Polski został odłączony Śląsk, którego książęta złożyli hołd lenny Janowi Luksemburskiemu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.