Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
W pierwszej połowie XV w. Jagiellonowie podjęli próby opanowania tronów Czech i Węgier. Władysław Jagiełło nie przyjął ofiarowanej mu przez husytów korony czeskiej. Jego syn i następca w Polsce i na Litwie Władysław Warneńczyk (1434-1444) w 1440 r. został wybrany przez Węgrów na króla. Związek polsko-węgierski (unia personalna) istniał do 1444 r. W bitwie pod Warną król Władysław zginął.
Po śmierci w 1457 r. króla Czech i Węgier Władysława Habsburga Pogrobowca w obu państwach zostali wybrani królowie narodowi: w Czechach król husycki Jerzy z Podiebradu, na Węgrzech Maciej Korwin. Król polski Kazimierz Jagiellończyk, żonaty z siostrą Władysława Pogrobowca, Elżbietą Rakuszanką, powołując się na prawo dynastyczne Habsburgów, zgłosił pretensje do obu tronów. Wobec trwającej wojny z Krzyżakami, trudności w polityce wewnętrznej, król polski poszedł na kompromis z królem czeskim. W zamian za poparcie atakowanego Jerzego z Podiebradu, w 1468 r. król czeski uznał syna Kazimierza Jagiellończyka, Władysława, swoim następcą w Czechach. Potwierdziła to następnie elekcja szlachty czeskiej po śmierci Jerzego z Podiebradu (1471 r.). Jagiellonowie rozszerzyli swoje władztwo na Czechy. Z pretensjami do tronu czeskiego wystąpił król Węgier, Maciej Korwin. Wojna, która wybuchła, zakończyła się w 1479 r. pokojem w Ołomuńcu - Morawy, Śląsk i Łużyce przypadły jako dożywocie Maciejowi Korwinowi.
Po śmierci króla Macieja Korwina w 1490 r. Kazimierz Jagiellończyk podjął kolejną próbę opanowania tronu węgierskiego dla swojego młodszego syna, Jana Olbrachta. Jednocześnie o tron węgierski rozpoczął starania Władysław Jagiellończyk, król czeski, brat Olbrachta. W starciu zbrojnym zwyciężył król Czech, który koronował się na króla Węgier, jednocząc w swoich rękach dwa państwa.
Pokonany Jan Olbracht powrócił do Polski. Tymczasem w 1492 r. zmarł ojciec Kazimierz Jagiellończyk. Tron polski objął Jan Olbracht (1492-1501).
Zapamiętaj!
Na przełomie XV i XVI w. władztwo jagiellońskie obejmowało państwa: Koronę (Polskę), Litwę, Czechy, Węgry. Rozciągało się na północy od Morza Bałtyckiego, na wschodzie od ziem ruskich, na południu do Morza Czarnego i Adriatyckiego, na zachodzie do rzek Odry, Nysy Łużyckiej i środkowego biegu Dunaju, po granice z Italią.
Polityka dynastyczna, charakterystyczna nie tylko dla dynastii Jagiellońskiej, zmierzała do opanowania drogą układów dynastycznych, umów międzypaństwowych, państw i terenów sąsiadujących. Mistrzami w tej trudnej i skomplikowanej grze politycznej byli Habsburgowie. Drogą mariaży zajęli wiele tronów europejskich, wygrywając rywalizację o wpływy w Europie Środkowej z Jagiellonami. To wtedy powstało powiedzenie charakteryzujące politykę habsburską „alli bella gerunt, tu felix Austria nube” (niech inny prowadzą wojny, ty, szczęśliwa Austrio, żeń się). W 1515 r. w Wiedniu doszło do podpisania jagiellońsko-habsburskich układów dynastycznych. Ludwik Jagiellończyk (syn króla Węgier i Czech Władysława) pojął za żonę Marię Habsburg, a jego siostra Anna wyszła za mąż za Ferdynanda Habsburga, wnuka cesarza Maksymiliana. Kiedy w 1526 r. w bitwie z Turkami pod Mohaczem zginął bezpotomnie Ludwik Jagiellończyk, król Czech i Węgier, Ferdynand Habsburg zajął opuszczone trony. Habsburgowie stali się najpotężniejszą dynastią na świecie, panując także w Hiszpanii, Niderlandach i na ziemiach włoskich.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.