Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Pisarz, publicysta, korespondent wojenny. Urodził się w rodzinnym majątku Kalużyce, położonym w powiecie ihumeńskim, ziemi mińskiej na Białorusi. Jego rodzice, Melchior Wańkowicz i Maria ze Szwojnickich, zmarli wcześnie - w wieku trzech lat został sierotą. Wychowywał się w matczynych, „babskich” Nowotrzebach, a później w Kalużycach. Uczęszczał do gimnazjum w Warszawie, a po jego ukończeniu podjął studiaprawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim i jednocześnie w Szkole Nauk Politycznych. Działał w młodzieżowych organizacjach konspiracyjnych - „Pet” w szkole średniej i „Zet” na studiach.
Pracował w organizacjach społecznych w Warszawie, a po zajęciu miasta przez Niemców w 1915 r. wyjechał do Rosji (Moskwa i Kazań), gdzie organizował opiekę nad wygnańcami polskimi. W Moskwie zaskoczyła go rewolucja lutowa. Udało mu się powrócić do kraju. W 1916 r. ożenił się z Zofią z Małagowskich. Przeżyli razem ponad pół wieku, a pani Zofia, ukochany „Królik”, była wierną, oddaną żoną przez wszystkie dole i niedole długiego życia. W 1917 r. Wańkowicz wstąpił do tworzących się Polskich Sił Zbrojnych. Był żołnierzem, korespondentem, publicystą.
W wyniku zmian, jakie przyniosła I wojna światowa i rewolucja październikowa w Rosji Wańkowicz utracił majątek w Kalużycach, pieniądze, pozycję społeczną. Osiadł z rodziną w Warszawie i zajął się pracą, by zapewnić rodzinie dobrobyt, a sobie niezależność, konieczną do uprawiania pisarstwa. Był dziennikarzem, założył wydawnictwo „Rój”, zajął się reklamą (jest autorem słynnego hasła: „Cukier krzepi”), miał hurtownię tytoniu. Praca przyniosła efekty: na Żoliborzu stnął „Domeczek”, byt materialny rodziny był zapewniony; córki rosły. W 1934 r. zostały wydane dwie pierwsze książki Wańkowicza: Szczenięce lata (wspomnienia z dzieciństwa) i Opierzona rewolucja (reportaże z wycieczki do Rosji). Spływ kajakowy po Prusach Wschodnich, odbyty w towarzystwie córki Marty, zaowocował słynną książką reportażową Na tropach Smętka (1936), w której pisarz ukazał walkę Polaków pod zaborem pruskim o zachowanie tożsamości narodowej. Za tę publikację gestapo ścigało Wańkowicza po całej Europie.
We wrześniu 1939 r. pisarz musiał uciekać z kraju. W Warszawie zostały żona i starsza córka, Krysia. Szlakiem polskich uchodźców Wańkowicz dostał się do Rumunii, później na Cypr, w końcu do Palestyny. Korzystając z pomocy wojskowej objechał Liban, Syrię, Irak, Iran. Z II Korpusem Wojska Polskiego pojechał do Egiptu i do Włoch - pod Monte Cassino. Niemłody już pisarz nie oszczędzał się - był wszędzie, sprawdzał, notował i pisał. Powstało największe jego dzieło wojenne - trzytomowa Bitwa o Monte Cassino (1945-47). Dopiero w styczniu 1949 r. spotkał się w Rzymie z żoną. Wiedział już o śmierci Krystyny w powstaniu warszawskim, ale dopiero „Królik” zdał mu dokładną relację. Razem wyjechali do Marty, która - zamężna już - ułożyła sobie życie w Ameryce.
Do kraju państwo Wańkowiczowie wrócili w 1958 r. Mieszkali w Warszawie. Ukazały się książki Wańkowicza: Ziele na kraterze (1951), Westerplatte (1959), Hubalczycy (1959), trzy tomy reportaży z podróży po Ameryce W ślady Kolumba (1967-69), wznowienie Na tropach Smętka, cała masa publicystyki rozsianej po różnych pismach. Pisarz spotykał się z czytelnikami na wieczorach autorskich, podpisywał swoje książki. Zawsze interesował go los zbiorowości, chciał być tam, gdzie dokonują się przemiany. Nie przyjął jednak żadnej z nagród państwowych, nie pozwolił zorganizować swojego jubileuszu - pozostał niezależny.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.