Są organellami występującymi wyłącznie w komórkach roślinnych. W ich wnętrzu przebiegają reakcje składające się na proces fotosyntezy. Otoczone są podwójną błoną białkowo-lipidową, przy czym błona wewnętrzna tworzy skomplikowany system pofałdowań. Pofałdowania te układają się w specyficzne struktury zwane granami, w których znajduje się chlorofil. Całe wnętrze chloroplastu wypełnione jest substancją przypominającą cytoplazmę, zwaną stromą. Wewnątrz chloroplastu znajduje się cząsteczka DNA i rybosomy, a więc, podobnie jak mitochondrium, chloroplast jest autonomicznym organellum komórkowym.
Chloroplasty są jednym z rodzajów plastydów. Wszystkie ich rodzaje spotykamy wyłącznie w komórkach roślinnych. Poza chloroplastami do plastydów należą chromoplasty, które nadają żółtoczerwone zabarwienie owocom lub jesiennym liściom oraz bezbarwne leukoplasty, w których gromadzona jest skrobia.
Dla komórki roślinnej charakterystyczna jest jedna duża wakuola (rzadziej 2-3), wypełniająca prawie całe wnętrze komórki. Błona otaczająca wakuolę nazywana jest tonoplastem, a wypełniający ją roztwór sokiem komórkowym.
Funkcje wakuoli roślinnej:
- jest rezerwuarem wody i utrzymuje komórkę w odpowiednim stanie uwodnienia (odpowiada za turgor komórki)
- jest zbiornikiem różnych zbędnych produktów przemiany materii (komórki roślinne ze względu na obecność ściany komórkowej nie mogą ich wydalać)
- magazynuje substancje odżywcze (np. białka)
- odkładane są w niej substancje specyficzne dla określonego gatunku rośliny, na przykład:
alkaloidy - substancje silnie oddziaływające na organizm człowieka, często będące truciznami lub wykorzystywane jako leki, np. morfina, kodeina, kofeina, nikotyna, strychnina;
glikozydy - stosowane przez człowieka jako leki nasercowe, np. digitalina, strofantyna;
garbniki.
Ściana komórkowa występuje w komórkach roślin, grzybów i bakterii. Jest najbardziej zewnętrzną częścią komórki i tam gdzie występuje, pełni podobne funkcje: nadaje komórkom kształt, usztywnia je i stanowi dodatkową warstwę ochronną (dość skuteczną - np. komórki roślin w porównaniu ze zwierzęcymi znacznie trudniej ulegają infekcji wirusowej). U poszczególnych organizmów ściana różni się budową: u roślin zbudowana jest z celulozy, u grzybów z chityny, a u bakterii z substancji białkowo-węglowodanowej.
Element komórki | Funkcja |
---|---|
błona komórkowa |
|
cytoplazma |
|
jądro komórkowe |
|
mitochondrium |
|
siateczka wewnątrzplazmatyczna |
|
aparat Golgiego |
|
rybosomy |
|
lizosomy |
|
wodniczki (komórka zwierzęca) |
|
wici, rzęski |
|
chloroplasty |
|
wakuola (komórka roślinna) |
|
ściana komórkowa |
|
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.