Jeziora w Polsce zajmują tylko 1% powierzchni kraju. W sumie istnieje niewiele ponad 9000 jezior o powierzchni powyżej 1 hektara.
Zdecydowanie największą jeziornością charakteryzują się obszary młodoglacjalne - Pojezierza Pomorskie, Mazurskie i Wielkopolskie.
Największe jeziora w Polsce
Jezioro | Województwo | Powierzchnia w km2 |
---|---|---|
Śniardwy | warmińsko-mazurskie | 113,8 |
Mamry | warmińsko-mazurskie | 104,4 |
Łebsko | pomorskie | 71,4 |
Dąbie | zachodniopomorskie | 56,0 |
Miedwie | zachodniopomorskie | 35,3 |
Jeziorak | warmińsko-mazurskie | 34,6 |
Niegocin | warmińsko-mazurskie | 26,0 |
Gardno | pomorskie | 24,7 |
Jamno | zachodniopomorskie | 22,4 |
Wigry | podlaskie | 21,9 |
Najgłębsze jeziora w Polsce
Jezioro | Województwo | Głębokość maksymalna w metrach |
---|---|---|
Hańcza | podlaskie | 108,5 |
Drawsko | zachodniopomorskie | 79,7 |
Wielki Staw (Tatry) | małopolskie | 79,3 |
Czarny Staw | małopolskie | 76,4 |
Wigry | podlaskie | 73,0 |
Wdzydze | pomorskie | 68,7 |
Wuksniki | warmińsko-mazurskie | 68,0 |
Babięty Wielkie | warmińsko-mazurskie | 65,0 |
Morzycko | zachodniopomorskie | 60,0 |
Trześniowskie | lubuskie | 58,8 |
Zdecydowana większość jezior w Polsce to jeziora polodowcowe. Różnią się one genezą i w związku z tym wyróżnia się następujące typy jezior polodowcowych:
- morenowe - utworzone w zagłębieniach moreny dennej lub w wyniku zatamowania odpływu przez morenę czołową lub boczną (Śniardwy, Mamry, Niegocin, Morskie Oko w Tatrach);
- rynnowe - występujące w miejscu, gdzie wody roztopowe płynące pod lądolodem wyżłobiły rynny (Hańcza, Drawsko, Wigry, Gopło, Jeziorak);
- wytopiskowe - tzw. oczka polodowcowe utworzone w zagłębieniach po wytopieniu brył lodu przysypanych skałami morenowymi (Głęboczek koło Tucholi);
- cyrkowe - w miejscu dawnych pół firnowych lodowców górskich (stawy tatrzańskie i karkonoskie).
Inne typy jezior występujące w Polsce to:
- przybrzeżne lub nadbrzeżne - powstałe na skutek oddzielenia dawnej zatoki morskiej przez mierzeję (Łebsko, Gardno, Jamno, Wicko);
Niektórzy geografowie uważają, że jeziora Łebsko i Gardno są jeziorami o złożonej genezie polodowcowo-przybrzeżnej.
- deltowe - znajdujące się w zagłębieniach delt rzecznych (Dąbie, Drużno);
- krasowe - wypełniające zapadliska lub leje krasowe (Pojezierze Łęczyńsko-Włodawskie);
- rzeczne lub starorzecza - będące śladem dawnego zakola rzeki.
W Polsce istnieją również jeziora (zbiorniki) sztuczne pełniące funkcje retencyjne, przeciwpowodziowe, energetyczne i rekreacyjne.
Największe sztuczne zbiorniki w Polsce
Zbiorniki i stopnie wodne | Rzeka, jezioro lub kanał | Rok uruchomienia | Maksymalna pojemność w hm3 | Maksymalna powierzchnia w km2 | Maksymalna wysokość piętrzenia lub spadu |
---|---|---|---|---|---|
Solina | San | 1968 | 472,0 | 21,1 | 60,0 |
Włocławek | Wisła | 1970 | 370,0 | 75,0 | 13,9 |
Czorsztyn Niedzica | Dunajec | 1997 | 231,9 | 12,3 | 54,5 |
Jeziorsko | Warta | 1986 | 202,8 | 42,3 | 11,5 |
Goczałkowce | Wisła | 1956 | 165,5 | 32,0 | 13,0 |
Rożnów | Dunajec | 1941 | 166,6 | 16,0 | 31,5 |
Dobczyce | Raba | 1986 | 141,7 | 10,7 | 26,9 |
Otmuchów | Nysa Kłodzka | 1933 | 130,5 | 20,6 | 18,4 |
Nysa | Nysa Kłodzka | 1971 | 123,4 | 20,7 | 13,3 |
Turawa | Mała Panew | 1948 | 106,2 | 20,8 | 13,6 |
Jeziora zanikając przemieniają się w mokradła (bagna lub torfowiska). W Polsce mokradła stanowią 8% powierzchni kraju. Największe obszary zajmują na Pojezierzach oraz na Polesiu Lubelskim. Wiele terenów bagiennych jest pod ochroną. Najważniejsze z nich to Biebrzański i Narwiański Park Narodowy.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.