Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Struktura biologiczna obrazuje zróżnicowanie ludności pod względem wieku i płci. O charakterze struktury biologicznej decyduje przyrost naturalny. Jest to różnica między liczbą urodzeń żywych a liczbą zgonów.
Zmiany wskaźnika przyrostu naturalnego ludności Polski po II wojnie światowej w ‰
| 1946 | 1955 | 1960 | 1970 | 1980 | 1990 | 1997 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 16,0 | 19,5 | 15,1 | 8,6 | 9,6 | 4,1 | 0,9 | -0,04 |
Najwyższy przyrost naturalny po II wojnie światowej miał miejsce w latach 50. Była to znana w demografii faza kompensacji strat wojennych w formie eksplozji demograficznej. W latach 60. i na początku lat 70. wystąpił niż demograficzny. Spowodowany był wejściem w wiek rozrodczy (prokreacyjny) nielicznego pokolenia urodzonego w czasie II wojny światowej. Z kolei w latach 80. miał miejsce wtórny wyż demograficzny. W wiek rozrodczy weszło wówczas pokolenie urodzone w czasie wyżu powojennego. Obecnie notuje się najniższe po wojnie wskaźniki przyrostu naturalnego. Spowodowane jest to wejściem w wiek prokreacyjny ludzi urodzonych w czasie niżu demograficznego oraz zmianą modelu rodziny na mniej dzietny.
Najwyższy przyrost naturalny ma dawne województwo nowosądeckie, należące dziś do województwa małopolskiego. W dużych miastach (Warszawa, Łódź) występuje zjawisko ujemnego przyrostu naturalnego.
Na zmiany liczby ludności, poza przyrostem naturalnym, ma wpływ wielkość migracji zewnętrznych. Obliczane jest w tym celu saldo migracji, które jest różnicą liczby imigrantów i liczby emigrantów.
Imigrant to osoba przybywająca na dany obszar, a emigrant to osoba opuszczająca ten obszar.
Polska zawsze była państwem emigracyjnym, z ujemnym saldem migracji. Polacy mieszkają na każdym kontynencie.
Wskaźnikiem demograficznym będącymi informacją o realnych zmianach liczby ludności jest przyrost rzeczywisty. Jest to suma przyrostu naturalnego i salda migracji. Ze względu na ujemne saldo migracji przyrost rzeczywisty w Polsce jest zawsze nieco niższy od przyrostu naturalnego.
Informację o zróżnicowaniu płciowym zawiera współczynnik feminizacji. Jest to stosunek liczby kobiet do liczby mężczyzn pomnożony przez 100.
Zmiany współczynnika feminizacji w Polsce
| 1939 | 1946 | 1950 | 1960 | 1970 | 1978 | 1988 | 1997 | 2006 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 105 | 118 | 110 | 107 | 106 | 105 | 105 | 105 | 107 |
Najwyższy współczynnik feminizacji mają regiony z przemysłem zatrudniającym dużą liczbę kobiet (np. region łódzki). Przewaga mężczyzn nad kobietami występuje tylko na obszarach wiejskich w północnej Polsce.
Dla przedstawienia struktury płci i wieku używany jest wykres nazywany piramidą płci i wieku. Analizując piramidę płci i wieku można zauważyć wyraźną przewagę liczby kobiet w starszych przedziałach wiekowych (powyżej 40 roku życia). Na piramidzie można zaobserwować cały przebieg zmian demograficznych ludności Polski. Wcięcia w wykresie obrazują straty ludnościowe wojen światowych oraz niże demograficzne. Natomiast wypukłości oznaczają okresy wyżów demograficznych.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.