Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Ruchy górotwórcze (orogenezy) są wywołane przez przesuwające się płyty litosfery. W tym przypadku ruchy skorupy ziemskiej prowadzą do powstania gór fałdowych. Następuje to w kilku etapach składających się na tzw. cykl orogeniczny:
1. Utworzenie się geosynkliny. Jest to podłużne obniżenie skorupy ziemskiej. Zgodnie z tektoniką płyt litosfery są to rejony subdukcji.
2. Sedymentacja skał osadowych w geosynklinie.
3. Zwężanie i pogłębianie się geosynkliny będące wynikiem ruchu płyt litosfery. Nagromadzone wcześniej skały osadowe zostają sfałdowane.
4. Wypiętrzenie sfałdowanych skał na skutek zamykania geosynkliny.
5. Powstanie górskiej rzeźby terenu pod wpływem niszczących czynników rzeźbotwórczych.
W dziejach Ziemi można wyróżnić 4 główne orogenezy. Każda z nich składa się z wielu faz górotwórczych. Podczas nich na niektórych obszarach ziemi ruchy górotwórcze się nasilały.
1. Orogenezy prekambryjskie - podczas tej najstarszej ery na Ziemi miały miejsce wielokrotne ruchy górotwórcze. Ze względu na odległość czasową trudno dokładnie ustalić zasięg i przebieg tych ruchów.
2. Orogeneza kaledońska - trwała od końca kambru do końca dewonu. Jej największe nasilenie przypadło na sylur. Zostały wówczas sfałdowane i wypiętrzone Góry Kaledońskie, Skandynawskie, Grampian, Sajany, północno-wschodnie Appalachy, Alpy Australijskie, część Gór Świętokrzyskich.
3. Orogeneza hercyńska (waryscyjska) - miała miejsce w karbonie i permie. Powstały wtedy pasma górskie Irlandii, Bretanii, Masyw Centralny, Reńskie Góry Łupkowe, Masyw Czeski, część Wielkich Gór Wododziałowych, Ural, Ałtaj, południowo-zachodnie Appalachy, Sudety, Góry Świętokrzyskie.
4. Orogeneza alpejska - rozpoczęła się w triasie. Największe jej nasilenie przypadło na trzeciorzęd. Utworzyły się Alpy, Karpaty, Pireneje, Himalaje, Kordyliery, Andy.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.