Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Na wielu obszarach Ziemi zachodzą ruchy epejrogeniczne (lądotwórcze). Są to bardzo powolne, obniżające lub wynoszące ruchy skorupy ziemskiej. Nie towarzyszą im żadne deformacje lub fałdowania skał. Powolne obniżanie skorupy ziemskiej prowadzi do wkraczania na te obszary morza. Konsekwencją tego jest sedymentacja skał osadowych. Grubość serii skalnych dochodzi do kilkuset, a nawet kilku tysięcy metrów.
Takie ruchy miały miejsce na obszarze dzisiejszej Polski południowej i zachodniej przez kilkaset milionów lat. Współczesne obniżające ruchy epejrogeniczne występują np. w Holandii, w rejonie Gdańska, w basenie Morza Tyrreńskiego. Przykładem ruchów wynoszących jest ruch Półwyspu Apenińskiego.
Drugim rodzajem pionowych ruchów skorupy ziemskiej są ruchy izostatyczne. Skorupa ziemska dąży do stanu grawitacyjnej równowagi izostatycznej. Równowaga ta może być zachowana dzięki temu, że astenosfera zachowuje się jak ciało plastyczne. Ugina się pod wpływem zwiększonego obciążenia i podnosi na skutek jego zmniejszenia. Przyczyną ruchów izostatycznych może być zlodowacenie. Wielka masa lodu wgniata skorupę ziemską w astenosferę (dziś na Grenlandii, Antarktydzie). Po stopnieniu pokrywy lodowej następuje odciążenie skał i wynoszące ruchy izostatyczne (Skandynawia). Inną przyczyną ruchów izostatycznych może być przemieszczanie materiału skalnego. Góry ulegają nieustannemu niszczeniu. Materiał skalny pochodzący z niszczenia jest przemieszczany do wszelkiego rodzaju obniżeń. Zmniejsza się masa gór, co powoduje ich podniesienie. Natomiast obszary, na których gromadzi się materiał skalny, zwiększają swoją masę, co powoduje ich obniżanie.
Ruchy izostatyczne różnią się od epejrogenicznych tym, że mają na nie wpływ czynniki zewnętrzne. Natomiast ruchy epejrogeniczne zachodzą tylko pod wpływem procesów wewnętrznych Ziemi.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.