Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Lodowiec to duża poruszająca się masa lodu, powstała w wyniku nagromadzenia śniegu i przeobrażenia go w lód na skutek ciśnienia warstw nadległych.
Lądolód to rozległa pokrywa lodowa, zajmująca cały kontynent lub jego część, ewentualnie dużą wyspę poruszająca się od największego wzniesienia we wszystkich kierunkach.
Pole firnowe to miejsce powyżej granicy wiecznego śniegu, w którym śnieg gromadzi się i przekształca w lód lodowcowy.
Lód lodowcowy pod wpływem siły ciężkości oraz nacisku nadległych warstw porusza się. Lodowce poruszają się z prędkością od 10 cm do 40 m w ciągu doby. Szybkość ruchu zależy od wielkości lodowca oraz wielkości opadów śnieżnych nad polem firnowym. Ruch lodu nie jest równomierny w całym lodowcu. Najwolniej lód porusza się w pobliżu miejsc tarcia - przy dnie i po bokach lodowca.
Klasyczny lodowiec górski składa się z pola firnowego oraz jęzora.
Lód lodowcowy po opuszczeniu pola firnowego przemieszcza się w formie jęzora lodowcowego w dół, najczęściej wzdłuż doliny górskiej. Jęzory lodowcowe schodzą poniżej granicy wiecznego śniegu. Ulegają tam topnieniu, czyli ablacji. Jeżeli przyrastanie lodu jest szybsze niż topnienie, następuje wówczas transgresja lodowca - jego czoło przesuwa się do przodu. Najczęściej dzieje się tak w zimie. Jeżeli wielkość przyrastania lodu jest równa intensywności topnienia, to czoło lodowca pozostaje stale w tym samym miejscu. Natomiast wówczas, gdy topnienie jest szybsze niż przyrastanie lodu, mamy do czynienia z regresją lodowca. Czoło lodowca się cofa. Najczęściej dzieje się tak w lecie.
Lodowce mogą mieć różną wielkość i wygląd. W związku z tym można je podzielić na wiele typów:
- lodowce alpejskie - z długimi, dobrze wykształconymi jęzorami;
- lodowce karowe - składające się właściwie tylko z pola firnowego, bez wykształconego jęzora (Pireneje);
- lodowce piedmontowe (podgórskie) - liczne, długie jęzory po opuszczeniu terenu górskiego łączą się z sobą, tworząc pola lodowe na przedpolu gór (Alaska);
- lodowce fieldowe - powstają na płaskich grzbietach w formie pokryw lodowych z niewielkimi jęzorami (Góry Skandynawskie);
- czapy lodowe - powstają na terenach płaskich w strefie okołobiegunowej w postaci pokryw lodowych, w których lód rozchodzi się od środka we wszystkie strony (Islandia).
Specyficzną odmianą lodowców są lądolody lub lodowce kontynentalne. Obecnie na Ziemi istnieją dwa lądolody - antarktyczny i grenlandzki. W plejstocenie istniały wielkie lądolody pokrywające dużą część Europy i Ameryki Północnej.
Lądolód Antarktydy jest tak wielki, że nie mieści się na kontynencie. Część lodu wkracza do oceanu. Jest to lód szelfowy. Otacza on prawie całą Antarktydę. Od lodu szelfowego odrywają się góry lodowe. Odpływają w stronę niższych szerokości geograficznych, stopniowo topniejąc.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.