Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Skały osadowe powstają na powierzchni skorupy ziemskiej wskutek nagromadzenia osadów, czyli tzw. sedymentacji.
Ze względu na sposób powstawania i gromadzenia się osadów wyróżniamy skały:
- okruchowe (klastyczne) - powstają w wyniku nagromadzenia rozdrobnionych okruchów innych skał, wcześniej istniejących. Do grupy tej należą skały luźne, takie jak piasek, żwir, pył, muł. Skałami okruchowymi są również skały zwięzłe - ił, less i glina. Luźne i zwięzłe skały okruchowe mogą ulegać diagenezie, czyli procesom prowadzącym do ich przemiany w skały lite. Przemiany te mogą zachodzić pod wpływem ciśnienia warstw nadległych, jak również w wyniku wytrącania minerałów spajających poszczególne okruchy. W ten sposób powstają:
- zlepieńce ze żwirów,
- piaskowce z piasku,
- mułowce z mułu,
- iłowce z iłu;
- organogeniczne (pochodzenia organicznego) - powstają wskutek nagromadzenia szczątków organizmów roślinnych lub zwierzęcych. W ten sposób powstają wapienie zbudowane głównie z węglanu wapnia. Przykładami wapieni mogą być:
- wapienie muszlowe wytworzone z muszli mięczaków,
- wapienie koralowe ze szkieletów koralowców tworzących rafy koralowe,
- wapienie krynoidowe ze szkieletów liliowców,
- kreda z mikroskopijnych szkieletów planktonu, głównie otwornic.
Ze szczątków zwierzęcych powstają również skały krzemionkowe - np. radiolaryty. Krzemionka pochodzi ze szkieletów promienic (radiolarii).
Przez nagromadzenie i przeobrażenie materii roślinnej powstaje węgiel. W zależności od zawartości węgla atomowego wyróżniamy:
- torf - około 60% zawartości C,
- węgiel brunatny - 65-78%,
- węgiel kamienny - 78-92%,
- antracyt - do 97% zawartości C.
Pochodzenia organicznego są również węglowodory, takie jak: gaz ziemny, ropa naftowa, wosk ziemny i asfalt.
- chemiczne - powstają wskutek wytrącania się związków chemicznych zawartych w wodzie. W ten sposób powstają wapienie nieorganiczne - wapienie oolitowe, martwica wapienna. Innymi skałami chemicznymi są:
- anhydryt - siarczan wapnia,
- gips - uwodniony siarczan wapnia,
- sól kamienna - chlorek sodu,
- sól potasowa - chlorek potasu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.