Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odpowiedzi do zadań z podręczników w apce Skul
pobierz
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Wiersz jest przykładem liryki opisowej (warstwa zewnętrzna tekstu) oraz filozoficznej. Dominuje w nim motyw wody, jest to jednocześnie słowo-klucz.
W utworze można wyodrębnić dwie części, stanowiące dwie płaszczyzny rozważań podmiotu lirycznego.
Część I - dwa pierwsze fragmenty to opis sytuacji lirycznej obserwowanej przez podmiot mówiący: ogromne szczyty górskie odbijające się w spo kojnej, przejrzystej wodzie. Nadciąga burza, w wodzie odbijają się teraz także czarne obłoki. Rozlega się grzmot, niebo rozświetla błyskawica. Spokój zostaje naruszony. Nagle wszystko milknie. Woda nadal trwa nieruchoma, niezmienna, triumfująca. Jednakowo postrzega zarówno potęgę szczytów, jak i walkę żywiołu. Mamy wrażenie, że sama jest żywiołem odwiecznym, stałym:
„A woda, jak dawniej czysta,
Stoi wielka i przejrzysta”.
Wymieniony dwuwers dzieli utwór na dwie części.
Wers pierwszy i piąty oraz trzeci i siódmy są jednakowe, odnoszą się do żywiołu wody. W wersach drugim i szóstym jest mowa o tym, co znajduje się nad wodą, czyli o elementach krajobrazu - skałach i obłokach. Czwarty i ósmy wers odnoszą się do obrazów odbitych w wodzie - czarnych gór i przemijających (marnych) kształtów obłoków (anafora). Te same wersy i w takim samym ułożeniu tworzą pary rymów.
Czarny kolor i epitet „marne” sugerują nietrwałość i smutek odbitego obrazu. Wymienione elementy pejzażu należy potraktować jako symbole: niebo oznacza ideał, coś niedoścignionego, do czego się dąży, woda - spokój, stałość, szczyty górskie - cel, który można osiągnąć wielkim wysiłkiem i dzięki temu można zbliżyć się do ideału (nieba); burza, błyskawice - gwałtowne zmiany, kryzysy, załamania, przewrót danego porządku.
Część II - dwa ostatnie fragmenty wiersza to refleksje filozoficzne o życiu i przemijaniu, jakie nasuwa osobie mówiącej obserwowany widok. Ujawniają one konstrukcję podmiotu lirycznego, który utożsamia się z żywiołem wody i w ten sposób określa swą postawę życiową: „I wszystko wiernie odbijam, / I dumne opoki czoła, / I błyskawice - pomijam”. Zwraca uwagę na właściwość wody - wierne odbijanie rzeczywistości bez angażowania się w charakter powstałych obrazów. Wystrzega się zdarzeń gwałtownych, groźnych, wstrząsających światem. Nie buntuje się przeciwko temu, że każdemu przypisana jest właściwa mu rola, los, przeznaczenie. Jednakże zdaje sobie sprawę, że nie można żyć jak woda, będąc obojętnym wobec świata. Człowiek musi reagować na rzeczywistość, oceniać ją, zmieniać. Poza tym przypisany jest mu rozwój, zmiana miejsc i, niestety, przemijanie i śmierć.
Odwołuje się więc do jeszcze jednej właściwości wody, o której do tej pory nie wspomniał - nieustannego ruchu i przybierania dowolnego kształtu, gdy mówi: „Mnie płynąć, płynąć i płynąć”.
Druga część utworu posiada rymy rozłożone regularnie parzyste i krzyżowe, które współgrają z jej refleksyjnym charakterem. Podmiot liryczny wypowiada się językiem prostym, bez wyszukanych ozdobników. Skupia uwagę czytelnika na rozważaniach i refleksjach, które chce mu przekazać. Znajdziemy następujące środki stylistyczne: metafory: „Stały rzędami opoki, / I woda tonią przejrzystą / Odbiła twarze ich czarne”, „Przebiegły czarne obłoki”, „grom ryknął”, „Skałom trzeba stać i grozić / Obłokom deszcze przewozić / Błyskawicom grzmieć i ginąć / Mnie płynąć, płynąć i płynąć”, powtórzenia wersów: „Nad wodą wielką i czystą”, „I woda tonią przejrzystą”.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.