Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Temat ballady wywodzi się „z pieśni gminnej”. Główna bohaterka utworu zabiła powracającego z wyprawy wojennej męża, aby ten nie dowiedział się o jej niewierności. Trupa zakopała potajemnie, a na grobie posiała lilie. Dręczona wyrzutami sumienia kobieta udała się do pustelnika, by wyznać mu swoją winę i uzyskać rozgrzeszenie. Starzec zapewnił ją, iż zbrodnia nie wyjdzie na jaw:
„Bo takie sądy boże,
Iż co ty zrobisz skrycie,
Mąż tylko wydać może;
A mąż twój stracił życie”.
Przybyli w odwiedziny do wdowy jej szwagrowie daremnie oczekują powrotu brata. Po kilku miesiącach pobytu obydwaj zakochują się w bratowej, ta jednak nie wie, którego z nich wybrać, i jeszcze raz zwraca się o pomoc do pustelnika. Starzec radzi kobiecie, aby konkurenci upletli wianki i położyli je na ołtarzu. Którego brata wianek wybierze wdowa, ten zostanie jej mężem. W dzień ślubu dochodzi do kłótni między braćmi. Każdy jest przekonany, że wianek, zdjęty z ołtarza przez kobietę, należy do niego. Nieoczekiwanie w drzwiach cerkwi pojawia się upiór zamordowanego męża. Okazuje się, iż kwiaty zerwane przez obydwu braci pochodzą z jego grobu. Niewierna żona i obydwaj mężczyźni ponoszą karę, cerkiew zapada się pod ziemię.
Ukazana przez narratora historia jest dowodem na istnienie surowych zasad moralnych, których złamanie zostaje zawsze ukarane. „Nie masz zbrodni bez kary” przestrzega wdowę pustelnik, dodając równocześnie, iż jedynie prawdziwy żal za grzechy może dopomóc dręczonemu poczuciem winy człowiekowi:
„Lecz jeśli szczera skrucha,
Zbrodniarzów Pan Bóg słucha”.
Nękana wyrzutami sumienia morderczyni bardziej jednak boi się kary i widma swego męża niż szczerze żałuje za grzechy, co oznacza, że niewierność i zbrodnia zostaną surowo ukarane. Prawa moralne, obowiązujące w świecie żywych i umarłych, istnieją także w świadomości każdego człowieka. Zanim zbrodniarkę pochłonie ziemia, za życia dręczy ją poczucie winy z powodu popełnionej zbrodni:
„Pani zapomnieć trudno,
Nie wygnać z myśli grzechu.
Zawsze na sercu nudno,
Nigdy na ustach śmiechu,
Nigdy snu na źrenicy!”.
Świadomość popełnionej zbrodni odbiera bohaterce wewnętrzny spokój; morderczyni obawia się kary; gdziekolwiek się uda, słyszy głos zmarłego męża. Znaczącą rolę w procesie wymierzania sprawiedliwości odgrywa w utworze przyroda. Lilie, te same, które zasadzone na grobie męża mają ukryć zbrodnię, staną się dowodem zabójstwa. Natura w balladzie jest pełna tajemniczych znaków. Zjawiska przyrody odzwierciedlają przeżycia bohaterów. Przerażeniu kobiety towarzyszą ciemność, wiatr, krakania wron. Natura objawia w balladzie swoje drugie, groźne oblicze, demaskuje zbrodnię i wymierza karę. Upiór męża przychodzi po dusze grzeszników (żony i braci) do cerkwi, a więc do świętego miejsca. Wina bohaterów jest podwójna, wykroczyli oni przeciwko prawom natury i nie uszanowali świętych zasad religijnych. Za złamanie moralnych praw muszą ponieść surową karę. Opowiedziana w balladzie historia wyraźnie dowodzi, iż popełnioną zbrodnię człowiek może ukryć przed innymi ludźmi, ale nie jest w stanie wymazać jej z własnej pamięci. Grzech zawsze zostaje ukarany, ofiara morderstwa pojawia się osobiście, aby pomścić swój los.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.