Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Podmiot liryczny zwraca się do trupa leżącego na katafalku, wokół którego rozstawiono płonące świece. Jego twarz przykryta jest kirem (suknem żałobnym), a ręce, zgodnie ze zwyczajem, splecione na piersiach. Taki adresat tekstu z góry wyklucza możliwość porozumienia. Utwór jest monologiem lirycznym.
Wiersz składa się z czterech strof. Dwie pierwsze podkreślają podobieństwa (paralelizmy) między trupem a podmiotem lirycznym:
TY - JA
- zabity „strzałą śmierci” - zabity „strzałą miłości”
- „krwie” (nie masz) - „nie mam rumianości”
- „jawne świece” - „płomień skryty”
- „na twarz suknem (...) nakryty” - „zmysły w okropnej ciemności”
- „związane ręce” - „rozum łańcuchem powity”
Trzecia i czwarta zwrotka wskazują przeciwieństwa:
TY - JA
- „milczysz” - „mój język kwili”
- „nic nie czujesz” - „cierpię ból”
- „lód” - „w śreżodze” (upał)
- „się rozsypiesz prochem” - „nie mogę (...) rozsypać popiołem”
Kompozycja wiersza oparta jest na zasadzie kontrastu. Człowiek zakochany zestawiony jest z trupem, złożonym w cmentarnej kaplicy. Zasadę tę (kontrastu) poeta realizuje przez wykorzystanie antytezy. W zwrotce pierwszej i drugiej służy ona podkreśleniu podobieństw, w trzeciej i czwartej zaś wskazaniu przeciwieństw. Dwa pojęcia, dwa stany duszy i ciała - miłość i śmierć - zostały w tym wierszu porównane, by udowodnić, że lepiej być trupem niż nieszczęśliwie zakochanym. Ostatnia strofa jest niejako podsumowaniem rozważań podmiotu lirycznego (puenta), jego zwrotu do trupa: „Ty się rozsypiesz prochem w małej chwili”, on zaś - podmiot liryczny - w dalszym ciągu będzie żył i zmagał się ze swoimi problemami.
Wiersz J. A. Morsztyna jest przykładem barokowego konceptyzmu (od koncept, czyli pomysł), który zakładał, że podstawą poezji jest celny, niezwykły pomysł. Ma on czytelnika zdziwić, zaskoczyć, nawet wzbudzić niesmak, ale go poruszyć.
Do trupa ma formę sonetu. Jest to utwór liryczny, składający się z czternastu wersów, podzielonych na dwie strofy czterowersowe i dwie trzywersowe o stałym układzie rymów (abba, cdd).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.