Nie można zidentyfikować bohatera lirycznego tego wiersza - użyty w tytule skrót NN w terminologii sądowej i policyjnej oznacza „nazwisko nieznane”. Podobne trudności są związane z próbą identyfikacji podmiotu lirycznego - może być to każdy, ale zarazem to ktoś pozbawiony tożsamości, imienia, osobowości, nie przynależący nigdzie.
Tekst wiersza jest aluzją do popularnej modlitwy Ojcze nasz, od tej apostrofy rozpoczyna się każda z trzech zwrotek utworu. Jednak Bóg,
adresat tej wypowiedzi odbiega od wizerunku powszechnie obecnego w literaturze: „jest niemy”, „nie odpowiada na żadne wołanie”, „Nic nie wie” i „nie patrzy na ziemię”. To Bóg obcy, obojętny, niezainteresowany losem swego tworu - ziemi i człowieka. Ostatnia zwrotka pogłębia ten obraz, całkowicie negując istnienie Boga: „Ojcze nasz, którego nie ma”, który istniejesz tylko jako pojęcie funkcjonujące w „dydaktycznych broszurach”.
Także świat, z którego dochodzi wołanie NN jest ponury i przygnębiający, nic w nim nie zostało z doskonałego, harmonijnego dzieła boskiego (patrz obraz ziemi i Boga w wierszu Czego chcesz od nas, Panie... Kochanowskiego). To świat, w którym nie ma nadziei, tylko przygnębiająca konieczność przeżycia kolejnego dnia, przestały tu znaczyć prawa i wartości moralne, człowiek przelicza tylko „kłamstwa, lęki, zdrady, / wszystkie hańby konieczne i usprawiedliwione”. Podmiot liryczny „próbuje sobie przypomnieć słowa modlitwy”, więc kiedyś wierzył, ale teraz tę wiarę utracił. Konsekwencją tego stanu jest poczucie zagubienia i beznadziejności. Świat bez wartości moralnych, bez Boga przeraża swą obcością i emocjonalną pustką. Stąd prośby: „przemów”, „spójrz”, „bądź”. Wiara wszak daje nadzieję, a dekalog jasno określa granice dobra i zła.
Barańczak w swoim wierszu odwołuje się do konkretnej rzeczywistości, świata PRL-u, w którym ostentacyjnie odrzucano wiarę, określając ją pogardliwie mianem „opium dla mas”. Zaproponowany w zamian ateistyczny kodeks wartości okazał się oszustwem.
Utwór NN próbuje... demaskuje prawdzie oblicze „ludowej ojczyzny”, w której ludzie żyją pozbawieni nadziei, wiary w sens własnej egzystencji, odebrano im bowiem prawdziwe wartości, dając w zamian: kłamstwo, pogardę i lekceważenie.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.