Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Komórki zdobywają energię w drodze utleniania, czyli wewnątrzkomórkowego spalania głównie węglowodanów i tłuszczów oraz - w rzadszych przypadkach - białek. Tlen potrzebny do oddychania wewnątrzkomórkowego przenoszą czerwone ciałka krwi, pod postacią oksyhemoglobiny, która oddaje w komórkach tlen.
Zapamiętaj!
Oddychanie wewnątrzkomórkowe polega na utlenianiu związków organicznych przy udziale tlenu, w celu uzyskania energii niezbędnej dla prawidłowego przebiegu wszelkich procesów życiowych.
W płucach następuje zewnątrzkomórkowa wymiana gazowa, a w komórkach - wewnątrzkomórkowa wymiana gazowa i w konsekwencji utlenianie, czyli spalanie związków organicznych. Oprócz energii w tym procesie wytwarzane są: dwutlenek węgla, woda i inne związki. Komórka wydala dwutlenek węgla i wodę do krwi, która transportuje je do płuc, nerek, skóry.
Znacznie bardziej skomplikowana jest przemiana białek w komórkach, ponieważ w swojej budowie zawierają one - oprócz węgla, wodoru i tlenu - azot lub siarkę. Produktem ich przemiany jest mocznik, wydalany przez nerki wraz z moczem oraz w niewielkich ilościach przez skórę wraz z potem.
Energia, która wyzwala się w procesie oddychania, służy głównie do przeprowadzania różnych czynności życiowych, zachodzących w komórce, np.: wzrostu komórki.
Sposoby wykorzystywania energii
| Rodzaj energii | Wykorzystanie |
|---|---|
| Chemiczna | Budowa białka w komórce, wzrost, podział komórek. |
| Mechaniczna | Praca komórek mięśniowych - poruszanie, wzrost. |
| Cieplna | Utrzymanie stałej temperatury ciała. |
| Bioelektryczna | Praca komórek nerwowych - odbieranie podniet i przewodzenie. |
Warunkiem życia każdej komórki są nieustające procesy, zachodzące w organizmie. Polegają one na rozpadzie materii - dysymilacji oraz na nieustannej ich odbudowie - asymilacji, w wyniku której powstają nowe, charakterystyczne dla danej komórki związki chemiczne. Asymilacja i dysymilacja nie przebiegają niezależnie od siebie, ale są ze sobą powiązane. Powstanie nowych związków chemicznych, czyli asymilacja, jest możliwe tylko po rozłożeniu innych związków, czyli dysymilacji, na proste, przyswajalne przez komórkę substancje. Procesy te nazywamy metabolizmem, czyli przemianą materii i energii.
Zapamiętaj!
Metabolizm to wszystkie wewnątrzkomórkowe procesy chemiczne i fizyczne, warunkujące życie komórki i całego organizmu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.