Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Budowa i działanie układu hormonalnego
Harmonijną pracę całego organizmu i poszczególnych jego części zabezpieczają układy: nerwowy i hormonalny.
Układ hormonalny stanowią gruczoły, które nie posiadają przewodów wyprowadzających, a swoje wydzieliny, czyli hormony, wydzielają bezpośrednio do krwi. Hormony wpływają na wszystkie ważniejsze procesy życiowe, np.: wzrost, rozmnażanie.
Zapamiętaj!
Gruczoły są to narządy utworzone z komórek nabłonkowych, obdarzone czynnością wydzielniczą.
| Rodzaje gruczołów | ||
|---|---|---|
| wydzielania zewnętrznego (otwarte) | wydzielania wewnętrznego (zamknięte) | mieszane |
| Mają przewody wyprowadzające, np.: gruczoły potowe, ślinowe. | Nie mają przewodów wyprowadzających, a swoje wydzieliny (hormony) oddają do krwi. | Mają przewody wyprowadzające, ale spełniają też funkcję gruczołu wytwarzającego hormony, np. trzustka. |
Działanie hormonów
| Gruczoł | Hormon | Działanie |
|---|---|---|
| Przysadka mózgowa | 9 różnych hormonów | Reguluje wzrost i dojrzewanie płciowe. Kieruje czynnością innych gruczołów. |
| Szyszynka | Melatonina | Opóźnia rozwój gruczołów rozrodczych, kontroluje biorytmy. |
| Tarczyca | Tyroksyna | Reguluje poziom przemiany materii. |
| Gruczoły przytarczyczne | Parathormon | Kieruje gospodarką wapniowo-fosforanową w ustroju. |
| Trzustka | Insulina | Obniża poziom cukru we krwi |
| Glukagon | Przyspiesza w wątrobie rozpad glikogenu do glukozy. | |
| Nadnercza | Kortykosterydy | Wpływają na przemianę materii i gospodarkę wodno-mineralną ustroju. |
| Adrenalina | Podnosi poziom cukru we krwi, pobudza część współczulną układu autonomicznego. | |
| Jądra | Testosteron | Wpływa na wykształcenie męskich cech płciowych i na dojrzewanie plemników. |
| Jajniki | Estradiol, Progesteron |
Wpływają na wykształcenie żeńskich cech płciowych, na dojrzewanie pęcherzyków Graafa, regulują cykl menstruacyjny. |
Zapamiętaj!
Hormony - substancje chemiczne, wydzielane przez gruczoły dokrewne bezpośrednio do krwi. Regulują i koordynują wszystkie procesy życiowe organizmu.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.