Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Do ważniejszych funkcji układu wydalniczego należy:
a) wydalanie zbędnych produktów przemiany materii;
b) regulowanie zawartości wody w organizmie;
c) regulowanie gospodarki mineralnej;
d) regulowanie ciśnienia krwi.
| Elementy układu moczowego | Budowa | Funkcja |
|---|---|---|
| Nerki | Na przekroju nerki wyróżniamy:
|
Produkcja moczu pierwotnego. |
|
Powstawanie moczu ostatecznego. | |
| Moczowody | Przewody łączące miedniczkę nerkową z pęcherzem moczowym. Ich ściany zbudowane są z tkanki mięśniowej gładkiej, a od wewnątrz wyścielone są błoną śluzową. | Przepływ moczu. |
| Pęcherz moczowy | Ścianki zbudowane z mięśni gładkich. Pojemność wynosi 300-700 cm3. | Zbieranie moczu. |
| Cewka moczowa | Jest zbudowana z mięśni gładkich. Wewnątrz znajduje się błona śluzowa, między pęcherzem a cewką moczową występuje mięsień zwieracz. | Wyprowadzanie moczu. |
Podstawową funkcjonalną jednostką nerki jest nefron składający się z:
- ciałka nerwowego,
- kanalika krętego.
Ciałko nerkowe to kłębuszek naczyń włosowatych otoczony przez torebkę kłębuszka zwaną torebką Bowmana. Torebka kłębuszka przechodzi w kanalik kręty.
Proces tworzenia się moczu w nerkach przebiega w dwóch etapach:
- I etap to filtracja kłębuszkowa - tętniczka doprowadzająca krew do kłębka jest grubsza niż naczynie odprowadzające, dlatego krew przesączając się spływa do torebki otaczającej kłębek, tworząc mocz pierwotny; który zawiera: wodę, mocznik, sole mineralne, cukier.
- II etap to wchłanianie do krwi wody i związków, które organizm może jeszcze wykorzystać. Wchłanianie odbywa się w kanalikach krętych. Powstały płyn spływa, jako mocz ostateczny, do miedniczek nerkowych.
Mocz jest to przejrzysty płyn o jasnożółtym zabarwieniu i charakterystycznym zapachu. W ciągu doby człowiek wydala średnio około 600-2500 ml moczu. W skład moczu wchodzą: mocznik, kwas moczowy, amoniak, sole mineralne, woda. Obecność w moczu białka, cukru, barwników żółciowych pozwala określić stan chorobowy. Białko w moczu sugeruje o uszkodzeniu nerek. Obecność cukru świadczy o chorobie trzustki. Kwas moczowy występuje w moczu pacjentów chorych na białaczkę. Mocz chorych na żółtaczkę ma ciemniejszą barwę, a to za sprawą barwników żółciowych. Stwierdzenie w moczu czerwonych krwinek może wskazywać na kamicę nerkową. Wykonując w moczu test ciążowy można stwierdzić także ciążę.
Wydalanie moczu przez małe dzieci w pierwszych miesiącach życia jest aktem odruchowym. W starszym wieku odruch ten staje się kontrolowany przez korę mózgową, dzięki czemu można świadomie powstrzymywać i regulować oddawanie moczu.
W przypadku ciężkich chorób lekarze ratują życie stosując sztuczną nerkę, dzięki której wykonuje się dializę, czyli oczyszczanie krwi ze szkodliwych związków, np.: mocznika. Oczyszczona krew powraca przez żyłę do ciała pacjenta.
Do najczęściej spotykanych chorób układu moczowego należą: przewlekłe i ostre zapalenie nerek, pęcherza moczowego, cewki moczowej; kamica moczowa. Głównym czynnikiem wywołującym choroby układu moczowego są bakterie i czynniki klimatyczne, np.: temperatura.
Aby uniknąć chorób, należy:
a) nie przetrzymywać moczu;
b) przestrzegać zasad higieny osobistej;
c) nosić ciepłą odzież w dni chłodne i wietrzne.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.