Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Skóra spełnia wiele zadań w organizmie człowieka. Przede wszystkim:
a) stanowi powłokę zewnętrzną ciała;
b) odbiera wrażenia ze środowiska za pomocą receptorów (zakończeń nerwowych);
c) stanowi barierę przed wnikaniem bakterii do wnętrza;
d) ochrania organizm przed utratą ciepła;
e) wytwarza witaminę D3;
f) uczestniczy w procesach wydzielania i wydalania;
g) ochrania przed promieniowaniem nadfioletowym.
| Warstwa skóry | Budowa |
|---|---|
| Naskórek: | |
|
Komórki zrogowaciałe tworzą nabłonek wielowarstwowy o różnej grubości. Najstarsze komórki złuszczają się w postaci cienkich płatów. |
|
Jest to warstwa macierzysta naskórka, ponieważ powstają tu nowe komórki. Z niej powstają gruczoły skóry, włosy i paznokcie. Występują tu komórki produkujące barwnik, zwany melaniną, nadający barwę włosom i skórze. Warstwa ta chroni również organizm przed działaniem promieni ultrafioletowych. Pod wpływem promieniowania ilość barwnika zwiększa się, zabezpieczając głębsze warstwy skóry i zmniejszając ryzyko zachorowania na raka skóry. |
| Skóra właściwa | Zbudowana jest z tkanki łącznej. Jej grubość wynosi 0,5-3 mm. Występują tu włosowate naczynia krwionośne i limfatyczne, nerwy, ciałka zmysłowe, cebulki włosowe oraz części wydzielnicze gruczołów potowych. Odznacza się dużą elastycznością i wytrzymałością. |
| Rkanka podskórna | Formalnie nie należy do skóry, ale jest z nią ściśle związana. Składa się z tkanki łącznej i podściółki tłuszczowej. Chroni organizm przed utratą ciepła. |
Do wytworów naskórka zaliczamy gruczoły skóry, włosy i paznokcie.
| Wytwory naskórka | Cechy budowy i funkcje |
|---|---|
| Włosy | Powstają z komórek naskórka, wnikających w głąb skóry aż do warstwy podskórnej. We włosach wyróżnia się: łodygę włosa, występującą ponad skórą, i korzeń włosa, tkwiący skośnie w skórze. Włosy żyją od 3 do 5 lat. |
| Gruczoły potowe | Tworzą kłębuszki z kanalikami wyprowadzającymi pot. Wydalanie potu służy termoregulacji oraz wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii. |
| Gruczoły łojowe | Mają kształt pęcherzykowaty. Są zlokalizowane w sąsiedztwie włosów. Ich wydzielina, łój, służy do natłuszczania skóry i włosów, zabezpiecza też przed bakteriami. |
| Gruczoły mlekowe | Pełny rozwój osiągają u kobiet, ich funkcje wydzielnicze są realizowane w okresie karmienia potomstwa. |
| Paznokcie | Pokrywają opuszki palców. Są to zrogowaciałe płytki utworzone przez warstwę rozrodczą naskórka. Zdrowe paznokcie mają gładką i lekko wypukłą powierzchnię. |
Podczas nadmiernego oziębienia powierzchni ciała naczynia krwionośne kurczą się i mniejsza ilość krwi dociera do skóry, skutkiem czego ciało oddaje mniej ciepła.
Przy przegrzaniu naczynia krwionośne w skórze rozszerzają się, skóra czerwienieje i zwiększa się wydzielanie potu. Pot, znajdujący się na powierzchni skóry, paruje pobierając ciepło, co z kolei powoduje ochłodzenie ciała.
Na powierzchni skóry gromadzi się brud, który składa się z potu, łoju, złuszczonych komórek naskórka, kurzu i licznych bakterii. W razie uszkodzenia skóry bakterie z brudu mogą przenikać do organizmu, dlatego należy codziennie zmywać całą powierzchnię skóry ciepłą wodą i mydłem. Codzienna pielęgnacja skóry ma też znaczenie estetyczne i wpływa na dobre samopoczucie.
W okresie dojrzewania na skórze twarzy, szyi, pleców pojawia się trądzik. Jest on spowodowany zaburzeniami hormonalnymi w organizmie. Trądzik nie jest stanem chorobowym i jeżeli nie zostanie zainfekowany, po jakimś czasie zniknie.
Czystość i higiena skóry zabezpiecza nas przed pasożytami, np.: wszawicą, pchłami, świerzbowcem.
Do najczęściej występujących chorób skóry zaliczamy: grzybicę, opryszczkę, ropne choroby skóry wywołane przez bakterie, łuszczycę, choroby alergiczne. Skóra narażona jest również na oparzenia i odmrożenia.
Oparzenia mogą być spowodowane: ogniem, wrzącą wodą, związkami chemicznymi, promieniami słonecznymi. Rozróżnia się trzy stopnie oparzeń. Jedynie w przypadku oparzenia pierwszego stopnia (zaczerwienie i lekki obrzęk skóry) nie trzeba zwracać się do lekarza. W przypadku większego oparzenia nie wolno przekłuwać pęcherzy. Najlepiej przyłożyć sterylizowany opatrunek i udać się do lekarza.
Odmrożenia poznajemy po zblednięciu skóry i utracie jej wrażliwości, ponieważ ustaje tam krążenie krwi. Pomoc polega na przywróceniu krążenia przez delikatne nacieranie skóry lub kąpiel w coraz wyższej temperaturze. Odmrożone miejsce po ogrzaniu można posmarować tłustym kremem. Przy cięższych odmrożeniach, gdy nastąpi martwica tkanek, należy zwrócić się do lekarza.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.