Pokolenie literackie to ugrupowanie artystów, pisarzy, krytyków, urodzonych mniej więcej w tym samym czasie. Czynnikiem spajającym członków danej generacji jest przeżycie pokoleniowe, czyli wydarzenie, które wywarło największy wpływ na młodych ze względu na ich szczególną wrażliwość, np. powstanie listopadowe dla pokolenia romantyków, wybuch II wojny światowej dla pokolenia Kolumbów, itd. Przynależność do pokolenia literackiego nie ma charakteru formalnego, opiera się przede wszystkim na poczuciu wspólnoty ideałów artystycznych, podobnym światopoglądzie i postawie walki z reprezentantami wcześniejszych kierunków.
Pokolenie Pryszczatych to grupa pisarzy wewnętrznie dość rozwarstwiona, składająca się z twórców urodzonych w latach 1920-1924 oraz tych urodzonych po roku 1925. Pierwsi z nich nie pozostali wierni przeżyciu pokoleniowemu w jego kształcie pierwotnym i przeszli po wojnie daleko idącą ewolucję. To przede wszystkim Roman Bratny, Andrzej Braun, Bohdan Czeszko. Natomiast urodzeni po 1925 r. bezkrytycznie zaakceptowali komunistyczną ideologię i socrealizm. Do tej grupy należą: Tadeusz Konwicki, Wiktor Woroszylski, Jacek Bocheński. Niektórzy z nich wkrótce odeszli od tej ideologii i stali się przeciwnikami panującego systemu.
Poetów i pisarzy debiutujących w okresie przełomu październikowego krytycy określili mianem pokolenia ‘56 (lub pokolenia „Współczesności”, od wydawanego w Warszawie czasopisma „Współczesność”). W gronie debiutantów znajdują się twórcy urodzeni między 1930 a 1935 r. Ich doświadczeniem pokoleniowym stał się październik 1956 roku, a co za tym idzie przemiany kulturalne, swoboda twórcza, działalność klubów młodej inteligencji, możliwość dyskusji o latach minionych, niezależność od socrealistycznych wzorów. Wielu poetów należących do tego pokolenia pisało „do szuflady”, nie chcąc wydawać tomików w czasie nieograniczonej działalności cenzury. Zdecydowali się na tzw. „debiut spóźniony”.
O wiele później, niż były gotowe do druku, wydano tomiki: Struna światła Zbigniewa Herberta, Obroty rzeczy Mirona Białoszewskiego. We właściwym dla siebie czasie debiutowali: Stanisław Grochowiak, Ernest Bryll, Jerzy Harasymowicz. Z kolei debiuty powtórne (redebiuty) to tomiki poezji Tadeusza Nowaka i Wisławy Szymborskiej. Zjawiskiem niejako osobnym jest twórczość Andrzeja Bursy. W tym okresie swoje pierwsze utwory wydali tacy prozaicy jak: Marek Hłasko, Marek Nowakowski, Władysław Terlecki. Twórczość tego pokolenia cechuje różnorodność zainteresowań: od klasycyzmu Herberta, poprzez poezję lingwistyczną Białoszewskiego, turpizm Grochowiaka, do ludowej fantastyki Harasymowicza. Do pokolenia „Współczesności” należą także: Edward Stachura, Sławomir Mrożek, Jan Błoński, Jarosław Marek Rymkiewicz.
Pokolenie ‘68, Nowa Fala, to poeci i krytycy urodzeni w latach 1945-1950, których doświadczeniem pokoleniowym stały się przede wszystkim wydarzenia marca 1968, a także grudnia 1970 roku. Główne postacie Nowej Fali to: Ryszard Krynicki, Ewa Lipska, Adam Zagajewski, Julian Kornhauser, Stanisław Barańczak. Pokolenie to jest bardzo nieufne wobec rzeczywistości, w jakiej żyje. W swoich utworach domaga się, aby literatura stała się formą aktywności światopoglądowej i moralnej, krytycznej wobec rzeczywistości. Szczególnie niepokoił ich problem wiarygodności języka w konfrontacji z rzeczywistością.
Pokolenie ‘76, to twórcy urodzeni w latach pięćdziesiątych i debiutujący w okresie istnienia drugiego obiegu wydawniczego. Ich przeżyciem pokoleniowym stał się stan wojenny i doświadczenia z nim związane. Wśród twórców tej formacji znajdują się m.in. Tomasz Jastrun, Jan Polkowski, Bronisław Maj, Antoni Pawlak, Paweł Huelle. Ich twórczość jest świadectwem najnowszych przemian społeczno-politycznych w kraju.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.