Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odpowiedzi do zadań z podręczników w apce Skul
pobierz
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Rodzaj literacki: dramat
Gatunek literacki: tragedia antyczna
Temat został zaczerpnięty z mitu o rodzie Labdakidów, nad którym ciążyła klątwa bogów.
wywodzi się od imienia głównego bohatera, Edypa. Z języka greckiego Edyp - Oidipus, to ktoś o obrzękłych kostkach u nóg. Imię bohatera ma bezpośredni związek z jego losem, przeznaczeniem.
Wydarzenia rozgrywają się w Tebach, kiedy na tronie zasiadł Edyp, który ożenił się z Jokastą, nie wiedząc, że to jego matka. Miał z nią dwie córki: Antygonę i Ismenę i dwóch synów: Eteoklesa i Polinejkesa.
Edyp - władca Teb
Jokasta - żona i matka Edypa
Tyrezjasz - niewidomy wróżbita, odsłonił prawdę
Kreon - brat Jokasty
Posłaniec z Koryntu (tam wychował się Edyp)
1. Zaraza w Tebach.
2. Kreon u wyroczni.
3. Nakaz bogów pozbycia się z miasta mordercy.
4. Rozkaz króla Teb, Edypa, o bezwzględnym śledzeniu mordercy.
5. Wielkie poszukiwania.
6. Edyp zbrodniarzem.
7. Rozpacz króla.
8. Samobójstwo Jokasty.
9. Edyp wygnaniec.
Mieszkańcy Teb są nękani przez zarazy i choroby. Edyp, władca Teb, za wszelką cenę chce się dowiedzieć, co jest tego przyczyną. W tym celu wysłał do wyroczni delfickiej Kreona, który po powrocie oznajmił, iż zabójca Lajosa, poprzedniego władcy, nadal nie uniknął kary, mieszka w Tebach, więc bogowie sprowadzili na miasto plagi. Edyp obiecuje znaleźć i ukarać mordercę.
Chór w swojej pieśni na wejście opisuje wygląd miasta, w którym szaleje zaraza.
Edyp wzywa wieszcza Tyrezjasza, aby powiedział, kto jest mordercą Lajosa. Ten jednak nie chce udzielić odpowiedzi, czym prowokuje gniew Edypa, który zarzuca mu spiskowanie. Tyrezjasz mówi wtedy: „Którego szukasz, ty jesteś mordercą”. Edyp w dalszym ciągu poszukuje mordercy, ale nie może zapomnieć słów wróżbity.
Pieśń Chóru jest pełna niedopowiedzeń, kończy się wyrażeniem uznania dla Edypa, który jest dobrym władcą Teb.
Dochodzi do kłótni między Edypem a Kreonem. Interweniuje Jokasta i opowiada o szczegółach dotyczących jej poprzedniego męża, Lajosa. Edyp słucha słów żony z przerażeniem, bowiem powoli zaczyna docierać do niego prawda o zabójcy Lajosa. Jokasta lekceważąco odnosi się do przepowiedni.
Chór z oburzeniem reaguje na słowa Jokasty, opowiada się za świętymi słowami przepowiedni.
Jokasta powoli zaczyna uświadamiać sobie, co zrobił Edyp. Z Koryntu przybywa Posłaniec, który informuje o śmierci Polybosa, władcy Koryntu. Edyp uspokoił się, bo zrozumiał, że nie popełnił ojcobójstwa. Wtedy Posłaniec wytłumaczył Edypowi, że Polybos i jego żona Merope nie byli jego rodzicami, przynieśli go im pasterze, którzy znaleźli niemowlę w górach. Edyp, chcąc dowiedzieć się ostatecznej prawdy, rozkazuje sprowadzić pasterza. Jokasta na wieść o tym wybiega z pałacu.
Chór śpiewa optymistyczną pieśń, iż być może Edyp ma boskie pochodzenie, skoro nie jest synem króla i królowej Koryntu.
Sprowadzony sługa mówi, iż przed laty otrzymał z rąk Jokasty niemowlę, które miał zabić, ale oddał je posłańcowi z Koryntu. Wszystko stało się jasne: ojcobójcą i kazirodcą jest Edyp.
Chór snuje refleksje na temat ludzkiego życia, które jest marnością, zaś człowiek jest bezsilny wobec sił wyższych.
Posłaniec domowy wychodząc z pałacu informuje, że Jokasta popełniła samobójstwo (powiesiła się). Wkrótce pojawia się Edyp, który się oślepił. Prosi Kreona, który zasiadł na tronie w Tebach, aby go wygnał z miasta, chce też, aby Kreon zaopiekował się jego córkami, Antygoną i Ismeną.
Edyp to postać tragiczna. Tragizm jego losu polega na tym, iż za wszelką cenę chciał uciec przed przepowiednią, jednak swoje kroki kierował w stronę jej spełnienia - zabił ojca i ożenił się z matką. Edyp sprowadza na siebie zgubę poprzez działania, jakie podjął.
Czyny, które popełnił Edyp, są wynikiem jego niepełnej wiedzy oraz złej interpretacji wyroczni. Edyp oślepiając się uznaje swoją winę.
O losie człowieka decyduje Przeznaczenie, przed którym nie można uciec, każdy krok człowieka zbliża go do jego wypełnienia.
Zachowana zasada trzech jedności:
- czasu - wydarzenia rozgrywają się w ciągu jednego dnia;
- miejsca - wydarzenia toczą się przed pałacem w Tebach; o zdarzeniach, które miały miejsce nie przed pałacem informują posłańcy;
- akcji - tematem jest niezawiniona wina tragiczna.
Zachowana jest zasada decorum - język bohaterów jest wzniosły, nie ma bezpośrednio ukazanych scen drastycznych.
Występuje chór, który komentuje przebieg wydarzeń oraz prowadzi dialogi z bohaterami.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.