Poeta odwołuje się do Biblii, do początkowych fragmentów Księgi Rodzaju przedstawiających stworzenie świata i człowieka. Takie świadome nawiązanie przez twórcę do innego dzieła, zakładające, że odbiorca je dostrzeże i właściwie zinterpretuje, to aluzja literacka. Są tu motywy dziejowe: Bóg, stworzenie. Oba teksty łączy więc tematyka i obecność tych samych motywów (stworzenie ziemi, roślin, zwierząt, człowieka), różni je natomiast forma wypowiedzi, język oraz ukształtowanie fabuły.
Kolejne etapy powstawania świata w wierszu Baczyńskiego:
- powstaje ziemia (podobna do „jabłka złotego” i „zwierciadła przemian”),
- pojawiają się zwierzęta („powoli się sączą zwierząt dojrzałe krople”),
- ze śpiewu ptaków powstają chmury „do ziemi i gwiazd podobne”,
- morza zyskują swą barwę „dojrzałej jagody” od włosów położonych na wodę przez knieje,
- „Światło przenika do ziemi, a ziemia blask przygarnia”,
- „bory wrastają w powietrze”,
- „Zwierzęta wnikają w korę, a kora porasta życie”,
- powstaje „z chmur i ziemi ulany - człowiek ciemny i mały”.
Zaledwie część tego opisu wydaje się jasna i zrozumiała, bo przypominająca biblijną wizję. W wierszu Baczyńskiego uderza niestabilność powstających form, ich nieustanna przemiana, gra barw (wizualny środek obrazowania). Przemieniająca się ziemia czerpie swą energię z przenikania się światła i ciemności.
Bóg ukazany w Przypowieści śpi, świat powstaje niejako poza jego świadomością, choć na jego kształcie odbija się jego uśmiech, zmarszczenie brwi („zafrasował się”).
Fragment „z ciężkich kowadeł gór rosły łodygi ogniste,/a gromy w wysiłku kuły zmarszczone w groźnym namyśle,/aż się wykrzesał z kuźni (...)” nasuwają skojarzenie z mitologiczną postacią boga ognia Hefajstosa (aluzja kulturowa), który w głębinach Etny wykuwa niezwykłe dzieła i ożywia je swym kunsztem.
W Przypowieści Baczyńskiego człowiek zrodził się z mieszaniny żywiołów ziemi, powietrza, ognia, „ciemny i mały” - a nie, jak mówi Biblia, doskonały i ukształtowany na boski obraz i podobieństwo. Powstał w czasie snu Boga, bez jego kontroli, dlatego tyle w nim sprzeczności, okrucieństwa i niszczycielskiej pasji, dlatego też „do dziś błądzi wśród grozy człowiek ciemny jak ziemia”.
Na taką wizję człowieka i świata niebagatelny wpływ ma fakt, że utwór powstał w czasie II wojny światowej. Doświadczenia poety znajdują odzwierciedlenie w obrazowaniu poetyckim twórcy - świat zmienia się, zewsząd otacza człowieka cierpienie i ciemność. Ogień, krew, śmierć - oto jego codzienność, ale zarazem efekt jego działań.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.