Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Psalm to liryczna pieśń o charakterze modlitewnym, wywodząca się z kultury hebrajskiej. Nazwa psalmu pochodzi z języka greckiego psalmos i oznacza dosłownie „dźwięk instrumentu strunowego”. Te poetyckie modlitwy skierowane do Boga jako Stwórcy i Pana człowieka oraz świata wykonywane były przez chóry w świątyni jerozolimskiej przy wtórze strunowych instrumentów muzycznych. Zbiór psalmów określa się terminem „psałterz” (z greckiego psalterion - rodzaj instrumentu strunowego), liczy on 150 utworów wchodzących w skład Starego Testamentu (Księga Psalmów). Jan Kochanowski wydał swe tłumaczenie psalmów w 1579 r. w Drukarni Łazarzowej w Krakowie, pracował nad tym dziełem 8 lat. Zadedykował je wybitnemu humaniście, biskupowi i politykowi - Piotrowi Myszkowskiemu. Dodać należy, że Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego nie jest prostą translacją, czyli tłumaczeniem tekstu biblijnego, lecz jego poetycką parafrazą.
Psalm 91 należy do utworów dydaktycznych i wyraża bezgraniczną ufność w Boską opiekę. Psalmista - nauczyciel, pobożny człowiek - poucza, że ten „Kto się w opiekę odda Panu swemu / A całem prawie sercem ufa Jemu”, znajdzie w Bogu obrońcę. On stanowi „tarczę i puklerz”, który osłoni od nieszczęść i klęsk. Jego opieka sprawi, że człowiek bezpiecznie będzie mógł stąpać „po żmijach gniewliwych”, „Na lwa srogiego bez obrazy wsiędziesz”. Poleci także swym aniołom, by chronili go przed upadkiem: „Gdziekolwiek stąpisz, którzy cię piastować / Na ręku będą, abyś idąc drogą / Na ostry krzemień nie ugodził nogą”.
Na koniec zapewnia, że Bóg okazuje wdzięczność i miłuje tych, którzy oddali się w jego opiekę. Ich prośby zostaną wysłuchane, dożyją sędziwego wieku otoczeni jego życzliwością i pomocą.
„Ja go też także w jego każdą trwogę
Nie zapamiętam i owszem wspomogę.
Głos jego u mnie nie będzie wzgardzony,
Ja z nim w przygodzie; ode mnie obrony
Niech pewien będzie, pewien i zacności,
I lat szedziwych, i mej życzliwości.”
Psalm ten jest więc pochwałą Boga, który wierność i oddanie człowieka nagradza już w życiu doczesnym, zapewniając mu bezpieczny, wolny od trosk i niebezpieczeństw żywot.
W tym psalmie postać mówiąca wypowiada się w imieniu zbiorowości wiernych, adresatem zaś lirycznej modlitwy jest Bóg. Utwór rozpoczyna błagalny zwrot do Pana, by uczynił „sławę imieniowi swemu”, powszechnie objawiając swą prawdę i miłosierdzie.
„Nasz Bóg na niebie” przeciwstawiony zostaje pogańskim „bałwanom ze śrebra, ze złota”. Nic one nie znaczą, ponieważ są jedynie dziełem rąk ludzkich i nie mają żadnej mocy. Bóg Izraela, „który niebo i ziemię postawił”, jest jedynym prawdziwym bóstwem.
Kolejny fragment tekstu ma charakter prorockiego stwierdzenia, że „Izrael w Panu niech nadzieję stawi”, za co Bóg otoczy go opieką i troską. Podobnie jak w Psalmie 91, pojawia się motyw ufności w Bogu, za co Pan odwza jemnia się łaską, życzliwością i błogosławieństwem. Tekst kończy się zapewnieniem, że my, „którzy na świecie żywiemy”, „Wiecznymi czasy sławić Cię będziemy”. Psalm ten nie ma jednolitej struktury literackiej, początek ma charakter błagalny (lamentacja), kolejny fragment jest hymnem pochwalnym na cześć bóstwa, a kończy się prorockim apelem skierowanym do narodu wybranego.
Psalmista - pobożny człowiek - wzywa, by wszelkie stworzenie głosiło chwałę Pana za jego moc, „dziwną wielkość i świątobliwość”. Niech daje wyraz swemu uwielbieniu śpiewem, tańcem, grą na wszelakich instrumentach. Utwór ma charakter hymnu pochwalnego, głoszącego wielkość i potęgę najwyższego bóstwa.
Bóg przedstawiony w psalmach 91, 115, 150 to przede wszystkim Stwórca świata i człowieka, który w zamian za pokładaną w nim ufność i oddanie odpłaca człowiekowi opieką, troską o jego doczesne potrzeby. Zapewnia mu bezpieczeństwo, pomoc w każdej życiowej sytuacji, a wreszcie gwarantuje wieczne zbawienie, jak dobrotliwy i pełen miłości Ojciec. Podobną kreację Boga znaleźć możemy np. w hymnie Jana Kochanowskiego Czego chcesz od nas, Panie...
Księga psalmów, która powstawała na przestrzeni kilkuset lat od XI do II wieku przed naszą erą, pełniła znaczącą rolę w tradycji judaistycznej, będąc wyrazem uczuć ludu Starego Przymierza do Jahwe. W tradycji chrześcijańskiej nie zatraciła swego charakteru, ale, jak ujmuje to Biblia Tysiąclecia, psalmy „Obejmują (...) całokształt zbawczego planu Bożego od stworzenia świata poprzez wzloty i upadki człowieka w jego dążeniu ku Bogu (...)”. Dlatego też psalmy śpiewa się jako pieśni religijne w świątyniach katolickich i protestanckich do dziś dnia.
Parafraza - przekształcenie, przeróbka utworu literackiego, zachowująca jednak zasadnicze znaczenie pierwowzoru, choć oddająca je za pomocą odmiennych środków językowych. Parafrazą nazwiemy też „tłumaczenie” np. tekstu staropolskiego na współczesny, z zachowaniem jego podstawowego znaczenia.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.