Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Pomorze Gdańskie z ujściem Wisły pozostawało od 1308 r. w rękach Krzyżaków. Polska pozbawiona była korzyści wynikających z handlu nad Bałtykiem.
Zapamiętaj!
W 1454 roku przedstawiciele Związku Pruskiego zwrócili się do Kazimierza Jagiellończyka (syna Władysława Jagiełły) z prośbą o wcielenie Prus do Polski. Król wydał akt inkorporacji (przyłączenia) całego kraju krzyżackiego w Prusach do Polski, co było początkiem wojny polsko-krzyżackiej, zwanej trzynastoletnią 1454-1466.
Wojna toczyła się na lądzie i na wodzie. Wojska polskie stoczyły z Krzyżakami liczne bitwy, oblegano zamki krzyżackie. Początkowo król polski Kazimierz Jagiellończyk dowodził wojskami zorganizowanymi po obwołaniu pospolitego ruszenia (powołanie pod broń szlachty zobowiązanej do stawiania się na wyprawę wojenną). Krzyżacy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Chojnicami, posługując się dobrze uzbrojoną i wyszkoloną piechotą zaciężną (wojska zaciężne - żołnierze zawodowi, opłacani żołdem).
Kazimierz Jagiellończyk uzyskał pieniądze na prowadzenie wojny przede wszystkim od miast pruskich, a szczególnie od bogatego Gdańska. Dzięki sile oręża, ale i dużym nakładom finansowym w ręce polskie dostała się m.in. słynna krzyżacka forteca - Malbork (1457 r.), siedziba mistrza Zakonu. Została ona wykupiona od nieopłaconej przez Zakon załogi wojsk czeskich.
Wobec przewagi wojsk polskich wielki mistrz krzyżacki poprosił o pokój. Został on zawarty w Toruniu w 1466 roku.
Zapamiętaj!
Zgodnie z postanowieniami traktatu toruńskiego terytorium państwa krzyżackiego zostało podzielone na:
Lenno to ziemia, której władca uznaje zwierzchnictwo panującego w innym państwie. Lennik musiał składać hołd lenny (ślubowanie wierności) królowi, któremu podlegał, nie mógł samodzielnie prowadzić polityki zagranicznej, zobowiązany był do udzielenia pomocy wojskowej w wojnach prowadzonych przez polskiego króla.
Po zakończeniu wojny trzynastoletniej władca Prus Zakonnych został lennikiem króla polskiego. Wielki mistrz wszedł do Rady Królewskiej, postanowiono też, że do Zakonu mogą wstępować Polacy.
Zwycięstwo Kazimierza Jagiellończyka w wojnie trzynastoletniej z Krzyżakami przywróciło Polsce dostęp do Bałtyku, otworzyło możliwość nieskrępowanego handlu, co przyczyniło się do pomyślnego rozwoju gospodarczego kraju. Dzięki pokojowi toruńskiemu ujście Wisły znajdowało się w rękach polskich, a Wisła stała się najważniejszym wodnym szlakiem handlowym.
Stosunki z Krzyżakami, pomimo pokoju toruńskiego (1466), nadal były wrogie. Wielki mistrz krzyżacki odmawiał składania hołdu wierności królowi polskiemu, odwoływał się przy tym do cesarza niemieckiego w celu uzyskania pomocy. Ostatnia wojna z zakonem krzyżackim wybuchła w 1519 roku, natomiast pokój zawarto (w 1525 r. w Krakowie) już nie z państwem zakonnym, ale z władcą księstwa świeckiego. Wielki mistrz dokonał rozwiązania Zakonu i przyjął luteranizm. Państwo zakonne stało się księstwem świeckim pod dziedziczną władzą Hohenzollernów. Po sekularyzacji (sekularyzacja - zeświecczenie - przejście spod władzy kościelnej pod władzę świecką) Prus Krzyżackich pojawiło się nad Morzem Bałtyckim nowe państwo: Prusy Książęce.
Nowo powstałe księstwo i jego władcy zostali lennikami króla Polski, a potwierdzeniem jego zależności był złożony w Krakowie 10 IV 1525 r. hołd lenny Albrechta Hohenzollerna przed królem Polski, Zygmuntem Starym (hołd pruski).
Państwo krzyżackie przestało istnieć, na jego miejscu powstały Prusy Książęce - ziemie zależne od Polski (lenno).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.