Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Narratorka koncentruje się na opisie domu i pałacu w Nowosielicy. Charakteryzuje pejzaż Wołynia i jego mieszkańców. Przedstawia szlachecki model życia opartego na użytecznej, przynoszącej satysfakcję pracy.
marzec 1917 - październik 1917
Do Nowosielicy docierają dalekie pogłosy rewolucji rosyjskiej. Ludzie różnie reagują na szykujące się zmiany. Wśród chłopów rozpoczynają działalność bolszewiccy agitatorzy. Mają miejsce pierwsze rozbójnicze napaści na okoliczne folwarki. Rodzina Szczuckich przenosi się z dworku do pobliskiego pałacu, który stanowi bezpieczniejsze schronienie.
październik 1917 - I połowa grudnia 1917
Bohaterowie otrzymują dramatyczne informacje o podolskich pogromach szlacheckich majątków. Nowosielica zostaje zajęta przez cofającą się z frontu dywizję Kozaków zabajkalskich. Wszystkich głęboko poruszyła tragedia sławucka: 80-letni książę Roman Sanguszko został bestialsko zamordowany przez wielotysięczny tłum napastników.
Do Nowosielicy przybywa partyzancki oddział Jaworczyków, mających bronić polskich ziemian. Mimo mroźnej zimy autorka decyduje się na odwiezienie dzieci do majątku rodziców w Antoninach. Odbywa się sąd Rewolucyjnego Trybunału w Starokonstantynowie nad Stefanem Szczuckim. Na szczęście nie niesie z sobą tragicznych konsekwencji. Rodzinny majątek Kossaków Skowródki zostaje zniszczony przez chłopów. Rodzina Szczuckich opuszcza Nowosielicę.
grudzień 1917 - luty 1918
Formuje się 2. Pułk Ułanów gen. Dowbora-Muśnickiego. „Polska inteligencja kresowa” ofiarnie wspomaga polskich żołnierzy. Autorka podkreśla rolę cywilnej ludności Antonin w podtrzymywaniu polskości na Kresach. Opowiada też o partyzantach ścierających się bohatersko z bolszewikami. Analizuje zjawiska bolszewizmu oraz nacjonalizmu ukraińskiego.
Starokonstantynów zostaje przejęty przez Polaków, bolszewicy uciekają z miasta. 2. Pułk Ułanów wymaszerowuje do Bobrujska.
czerwiec 1918
Bankructwo idei polskiego wojska na Kresach - Niemcy zajmując Ukrainę, zaczęli rozbrajać polskie oddziały. Zofia Kossak przytacza dramatyczne historie ludzi związanych z polską partyzantką na Wołyniu: Szaniawskiego, dwojga zakochanych z oddziału „partyzantów kijowskich” i panny Mroczkowskiej, ochotnika z III. Korpusu. Wszyscy oni giną, często bestialsko zakatowani przez ukraińskich chłopów.
Po balu ziemiaństwa i pokazach hippicznych w Pikowie następuje rozformowanie ostatniego oddziału polskiego wojska na Rusi.
maj 1918 - koniec czerwca 1918
Działania Niemców zmierzają do wykorzystania bogatej i żyznej Ukrainy. Następuje przywrócenie rządów hetmańskich płk. Skoropadskiego. Narratorka powraca do Nowosielicy, dzięki przywróceniu własności prywatnej na Ukrainie. Po obrachunku strat i zniszczeń majątków ziemiańskich odbywa się sąd nad chłopską gromadą przeprowadzany przez oddział karny Golikowa.
Szczuckim udaje się odbudować kuchnię i kilka pokoi całkowicie zniszczonego dworku. Przybywa 8-osobowa ochrona złożona z byłych szwoleżerów pod dowództwem Zygmunta Szatkowskiego.
Z Bobrujska powraca ojciec narratorki. Państwo Kossakowie zamieszkują w pokapucyńskim klasztorze u ks. Zagórskiego. Wybucha powstanie chłopskie zduszone przez Niemców i tzw. oddziały hetmańskie.
jesień 1918 - 18 grudnia 1918
Pogromowe rzezie na Podolu i Wołyniu przypominają czasy koliszczyzny. Zapowiedzią ostatecznej klęski jest wyjazd Niemców ze Starokonstantynowa. Chłopską rewoltę wspiera bolszewicki ośrodek w Międzyborzu. Na pałac Nowosielicki napada oddział bolszewików. Po tym wydarzeniu Stefan Szczucki z żoną i dziećmi wyjeżdżają do Starokonstantynowa, gdzie będzie się ukrywać Zofia z synami. Następuje utrata rodzinnych pamiątek Szczuckich i Kossaków ukrytych w mieszkaniu Ojsdaczerów. Po wejścio do Starokonstantynowa wojsk Petlury komuniści poddają się.
styczeń 1919 - koniec marca 1919
Autorka charakteryzuje założone przez Sanguszków Antoniny jako wzorowe gospodarstwo. Zostaje ogłoszony I. manifest Petlury zapowiadający zagładę wielkiej własności ziemskiej. Ziemianie odbierają go jako sygnał zagrożenia magnackich sie-dzib na Kresach. W Antoninach organizowana jest fikcyjna „wspólna własność”, aby ocalić majątek od rozgrabienia przez okolicznych chłopów i petlurowców.
Starokonstantynów zostaje sterroryzowany przez „kureń śmierci” - bandę bolszewików wchłoniętą przez wojska petlurskie. Odbywają się straszliwe pogromy Żydów. Ukrywająca się z dziećmi narratorka znajduje się w niebezpieczeństwie, kiedy jej tożsamość o mały włos nie zostaje odkryta. Na szczęście kończy się wyłącznie na strachu.
Tymczasem rząd Petlury prowadzi rabunkową gospodarkę. Komuniści prezentują coraz bardziej antypolskie nastawienie, buntują Ukraińców przeciw Polakom. Stosują także blokadę informacyjną - brak wiadomości ze Wschodniej Małopolski (obrona Lwowa).
6 kwietnia 1919 - początek maja 1919
Miasto zostaje znowu zajęte przez bolszewików: kradzieże, napaści i gwałty. W mieszkaniu Zofii podającej się za szwaczkę pojawiają się Czerwonoarmiści. Bohaterka z matką i synami uciekają do Antonin. Majątek ten próbuje ratować Czuruk - niegdyś pracownik cukrowni, wówczas wysoki urzędnik sowiecki.
Autorka jeszcze raz próbuje scharakteryzować degradujący wpływ bolszewizmu na jednostki oraz specyfikę rządów komunistycznych. Bandy bolszewików grabią już teraz chłopskie gospodarstwa.
W formie dziennika, krótkich zapisów narratorka relacjonuje wydarzenia od 22 maja do 21 sierpnia 1919 r. Miasto jest areną nieustających walk, przechodzi kilkukrotnie z rąk bolszewików, we władanie Petlurowców i odwrotnie.
Następuje autoanaliza narratorki, ukazującej zmiany psychiczne, fizyczne, duchowe, jakim podlegała w czasie dwóch ostatnich lat. Pojawia się też refleksja historiozoficzna. Narratorka tęskni za ukochanym mężem i wreszcie otrzymuje wiadomości od niego (z Ostroga) - dochodzi do szczęśliwego spotkania. Na końcu powieści znajduje się alegoryczna opowieść o Kresowskich i początkach polskiego osadnictwa na Kresach.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.