Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Wprowadzenie

Literackie nurty baroku

W europejskiej literaturze baroku daje się zauważyć współistnienie różnych koncepcji i nurtów literackich. Generalnie twórczość epoki można podzielić, w zależności od środowiska, w jakim powstawała, na religijną i świecką (dworską).

Literatura religijna

Oddziaływanie kontrreformacji, dążącej do umocnienia władzy Kościoła i ugruntowania wiary katolickiej, sprzyjało wzrostowi zainteresowania relacjami między Bogiem i człowiekiem. Rozwój mistycyzmu, którego przedstawiciele wierzyli w możliwość bezpośredniego intymnego kontaktu ze Stwórcą, wpłynął na kształtowanie się poezji, której tematem były wewnętrzne przeżycia człowieka wierzącego. Dużą rolę w formowaniu się tego nurtu, zwanego poezją metafizyczną, odegrały pisma hiszpańskich mistyków: Teresy z Ávila, Jana od Krzyża i Ludwika z Granady. Poeci nurtu metafizycznego, który najsilniej rozwinął się w Anglii w XVII wieku, rozważania natury filozoficzno-religijnej ujmowali najczęściej w wyszukaną barokową formę stylistyczną.

Poezja świecka

W środowiskach dworskich kształtowały się nowe nurty poetyckie, które w różnych krajach opierały się często na podobnych założeniach. Najważniejsze z nich to:

- manieryzm - nurt charakterystyczny dla sztuki i poezji włoskiej, rozwijający się pomiędzy renesansem a barokiem właściwym w XV wieku. Manieryzm był reakcją na poetykę renesansu, zwłaszcza klasyczne reguły umiaru i harmonii. Cechował się bogactwem formalnym, przepychem, dekoracyjnością;

- gongoryzm (kultyzm) - kierunek w barokowej poezji hiszpańskiej, którego nazwa pochodzi od nazwiska poety L. Gongory, charakteryzujący się bogactwem formalnym, stosowaniem wyszukanych metafor, operowaniem zaskoczeniem i niespodzianką oraz niezwykłym językiem;

- marinizm - kierunek poetycki stworzony przez włoskiego poetę G. Marin, charakteryzujący się wirtuozerią formalną, wyrafinowanym słownictwem, dowcipem słownym i elegancją. Według Marina głównym celem poezji powinno być wzbudzanie zdumienia. Twórczość Marina, obejmująca głównie erotyki, wywarła znaczący wpływ na literaturę barokową, także polską (J. A. Morsztyn);

- konceptyzm - bliski marinizmowi i gongoryzmowi kierunek poetycki, rozwijający się we Włoszech i w Hiszpanii, którego głównym założeniem było konstruowanie utworów poetyckich w oparciu o wyszukane koncepty, czyli oryginalne pomysły kompozycyjne lub stylistyczne, mające zadziwić czytelnika. Idee konceptyzmu wpłynęły nie tylko na rozwój poezji świeckiej, ale także religijnej;

- preciosité (fr. wykwintność) - nurt XVII-wiecznej poezji francuskiej bliski marinizmowi i konceptyzmowi, związany ze środowiskiem dworskim. Główny mi wyznacznikami kierunku były: wykwintność, elegancja, subtelny dowcip, wirtuozeria formalna, wyszukane obrazowanie oparte na konceptach. Utwory poetyckie, niezwykle kunsztowne formalnie, tworzone były zazwyczaj w celach okolicznościowych, związanych z konkretnymi wydarzeniami życia dworskiego.

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.