Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Mający swój początek w XIV wieku dogłębny kryzys Kościoła i władzy papieskiej oraz szerzenie się finansowych nadużyć stały się w wieku XV przyczyną powstania ruchów reformacyjnych. Przeniesienie papieskiej stolicy do Awinionu doprowadziło do tzw. schizmy zachodniej, kolejnego rozłamu w łonie Kościoła. Na zwoływanych w XV wieku soborach próbowano przezwyciężyć kryzys, propagując ideę koncyliaryzmu, przyznającą soborowi wyższość nad papieżem. Początek reformacji dało wystąpienie Marcina Lutra, który w 1517 roku przybił swe słynne tezy o odpustach na drzwiach kościoła w Wittenberdze. Luter publicznie spalił potępiającą go bullę papieża Leona X, a schronienie przed ekskomuniką i banicją znalazł na dworze elektora saskiego, Fryderyka Mądrego. Głoszona przez Lutra nauka zdobywała coraz szersze kręgi zwolenników, którzy w 1530 roku ustanowili Kościół ewangelicko-augsburski. Za przykładem Lutra poszedł Jan Kalwin, który w Szwajcarii utworzył odłam ewangelicko-reformowany. W Anglii uformował się Kościół państwowy zwany anglikańskim, na czele którego z mocy prawa stał król. Protestanckie odłamy wyznaniowe powstawały także w innych państwach (bracia czescy w Czechach, bracia polscy w Polsce). Konflikty między reformacją a Kościołem katolickim prowadziły do licznych wojen religijnych oraz prześladowań innowierców.
Kościół katolicki przystąpił do reformy zbyt późno, aby zahamować ekspansję ruchów reformatorskich. W 1545 roku zebrał się sobór trydencki, na którym uznano Wulgatę (przekład Biblii dokonany przez św. Hieronima) za tekst obowiązujący w Kościele katolickim oraz przeprowadzono odnowę moralną, usuwając nadużycia i kładąc nacisk na rozwój oświaty duchowej. Założony w tym samym czasie przez Ignacego de Loyolę zakon jezuitów zaczął prowadzić szeroko zakrojoną akcję misyjną oraz przyczynił się do znacznego rozwoju szkolnictwa, zakładając liczne kolegia. Najbardziej znaczącymi dla rozwoju reformacji i ekspansywnymi stały się dwa nurty - luteranizm i kalwinizm.
Luteranizm: Zapoczątkowany przez Marcina Lutra odłam wyznaniowy jako główną tezę przyjął przekonanie, iż do zbawienia człowieka potrzebna jest wiara i łaska wsparte Ewangelią, nie zaś dobre uczynki. Luter negował możliwość dostąpienia życia wiecznego przez płatne odpusty, krytykował nadużycia Kościoła katolickiego. Postulował powrót do Biblii jako do pierwotnego źródła wiary. Odrzucał tradycję Kościoła (m. in. sakrament kapłaństwa), uwalniając człowieka od autorytetu instytucji i wskazując mu bezpośrednią drogę do Boga. Dokonany przez Lutra niemiecki przekład Biblii przyczynił się do rozwoju języka narodowego.
Kalwinizm: Kalwinizm, zapoczątkowany przez Jana Kalwina, był odłamem znacznie radykalniejszym od luteranizmu. Jego podstawowym założeniem była nauka o predestynacji, czyli przekonanie, iż człowiek przeznaczony został przez Boga do zbawienia lub potępienia. Teza ta unieważniała wszelkie starania człowieka, podejmowane w celu osiągnięcia życia wiecznego. Zakładane przez kalwinów zbory rządziły się bardzo surowymi zasadami moralnymi.
Spory między odłamami reformacyjnymi a chrześcijaństwem i wynikające stąd wojny religijne oraz prześladowania próbowano łagodzić, nawołując do pokoju i współdziałania między różnymi odłamami wiary. Postawa taka, charakterystyczna zwłaszcza dla poglądów Erazma z Rotterdamu nosiła nazwę irenizmu (gr. eirene - pokój) i znajdowała wielu zwolenników wśród europejskich humanistów, a także pośród Polaków.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.