W Pieśniach Jan Kochanowski prezentuje swój humanistyczny światopogląd. Tematyka pieśni jest różnorodna: miłosna, żartobliwa, pochwalna, patriotyczna, refleksyjna, filozoficzna.
Problematyka miłosna widoczna jest w pieśni Trudna rada..., w której poeta sławi urodę ukochanej, zaś czas rozstania to dla niego okres smutku i tęsknoty.
Biesiada jest tematem pieśni Chcemy sobie być radzi..., Miło szaleć..., w utworach tych poeta nawołuje do dobrej zabawy przy winie i muzyce. W pieśniach tych Kochanowski prezentuje wyznawaną przez siebie filozofię. Za stoikami powtarza, aby zachować umiar, nie troszczyć się o rzeczy materialne, nie ulegać namiętnościom. Odnaleźć też można elementy filozofii epikurejskiej, czyli cieszenia się tym, co człowiek posiada w danej chwili.
Problematyka patriotyczna widoczna jest w pieśniach: Wy, którzy pospolitą rzeczą..., Pieśń o cnocie, Pieśń o dobrej sławie. Poeta na pierwszym miejscu stawia ojczyznę, która jest wartością nadrzędną. Służyć ojczyźnie można w różnorodny sposób: sumiennie sprawować władzę, nie wykorzystywać stanowisk do zaspokojenia własnych potrzeb, bronić jej w chwili zagrożenia. Kochanowski prezentuje w tych utworach wzór obywatela.
Bardzo ważne miejsce w twórczości Kochanowskiego zajmował Bóg, jako jedyna ostoja człowieka. Portret Boga poeta nakreślił w pieśni Czego chcesz od nas, Panie. Nastrój wiersza jest podniosły. Podmiot liryczny dziękuje Panu za stworzony przez Niego świat i opiekę nad człowiekiem. Twórca świata przedstawiony w tej pieśni to Bóg-Artysta.
Poeta - artysta jest tematem pieśni Niezwykłym i nie leda piórem..., w której artysta głosi pogląd, iż twórczość zapewni mu nieśmiertelność. Kochanowski nawiązuje do myśli Horacego: non omnis moriar (nie wszystek umrę) i exegi monumentum (wzniosłem pomnik trwały, trwalszy od spiżu).
Pieśni Jana Kochanowskiego charakteryzują się renesansowym optymizmem.
Ramę kompozycyjną cyklu stanowią umieszczone na początku i końcu parafrazy ód. W skład księgi pierwszej weszły utwory napisane przed 1570 rokiem, w księdze drugiej umieszczone zostały teksty późniejsze. W pierwszej części cyklu przeważają pieśni miłosno-biesiadne, wyrażające idee bliższe filozofii epikurejskiej. W księdze drugiej, w utworach o charakterze filozoficznym, porusza poeta problem poszukiwania stałych, nieprzemijających wartości. Wersyfikacja i układ stroficzny pierwszej księgi ma charakter bardziej jednorodny.
W Pieśniach dominuje zwrotka czterowersowa, parzyście rymowana (aabb), o różnej długości wersów. Kochanowski posługuje się często wierszem sylabicznym (o równej ilości sylab w wersie), najczęściej trzynastozgłoskowcem (7+6, 8+5), jedenasto- i ośmiozgłoskowcem. Niektóre utwory zbudowane są w oparciu o wers różnosylabiczny, w XVIII pieśni ks. II używa poeta strofy safickiej (trzy wersy jedenastozgłoskowe, czwarty pięciozgłoskowy).
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.