Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Oświecenie - wprowadzenie

Oświeceniowa literatura europejska

Teoretyczne założenia nowej epoki pojawiły się początkowo w Anglii w filozoficznych pismach Johna Locke’a (Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, 1660), George’a Berkeleya i Davida Hume’a. Tam też narodziła się, rozwijająca się później w całej Europie, publicystyka (czasopismo „Spectator”). Literaturę angielską, podobnie jak w innych krajach, cechowała różnorodność tematyczna i ideowa. Obok utworów, w których realizowano założenia klasycyzmu (twórczość A. Pope’a), rozwijała się powieść, której autorami byli m.in. J. Swift (Podróże Guliwera), L. Sterne (Podróż sentymentalna) oraz pojawiły się nowe kierunki, bliskie w swoich założeniach epoce następnej czyli romantyzmowi - osjanizm i gotycyzm. W Niemczech tendencje oświeceniowe wystąpiły nieco później, zarówno w filozofii (I. Kant), jak i w literaturze (G. E. Lessing). Niewątpliwie stolicą nowych nurtów estetycznych i literackich była Francja, zarówno ta Ludwika XIV II poł. XVII w., na lata rządów którego przypadł rozkwit klasycyzmu, jak i Francja wieku XVIII, zdominowanego przez filozofów. Wybitnymi myślicielami i pisarzami, których idee i twórczość znacząco wpłynęły na kształt oświecenia, byli m.in. Wolter, autor powiastek filozoficznych, traktatów, esei, Ch. Montesquieu, D. Diderot, J. J. Rousseau, J. d’Alembert i in. Wszyscy oni współtworzyli zakrojoną na szeroką skalę Encyklopedię, powstającą w latach 1751-1780. W Encyklopedii propagowano idee racjonalistyczne, kształtowano postawy ludzkie doby oświecenia i znacząco przyczyniano się do rozpropagowania idei, które doprowadziły do Wielkiej Rewolucji Francuskiej. Na gruncie francuskim rozwinęły się wszystkie trzy charakterystyczne dla oświecenia nurty estetyczno-literackie. Najwybitniejszymi przedstawicielami klasycyzmu byli J. Racine, Molier, sentymentalizmu - J. J. Rousseau, D. Diderot, rokoka - P. Marivaux, P. Beaumarchais.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.