Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Pamiętnik z powstania warszawskiego - fragmenty (M. Białoszewski)

Problematyka

Obraz powstańczej Warszawy

Autor, używając potocznego języka, rysuje obraz powstańczej Warszawy z perspektywy cywila, który nie walczy na barykadach, ale chroni się w piwnicach przed nalotem, kanałami lub pośród ruin przemierza okolicę w poszukiwaniu wody. Bierze też udział w spontanicznych akcjach ratunkowych. Pokazuje też, jak na przekór sytuacji w ludziach budzi się solidarność i pragnienie przetrwania. Brak w tekście ocen, intelektualnych refleksji, uczuć, wyrażonych w sposób bezpośredni.

Uwaga: autor Pamiętnika... miał w chwili wybuchu powstania 22 lata. Nie należał do żadnej organizacji konspiracyjnej i nie walczył w powstaniu. Na początku mieszkał z matką na pograniczu Woli i Śródmieścia. Potem przedarł się na Starówkę, ale pod koniec sierpnia wrócił kanałami do Śródmieścia i wraz z ojcem dotrwał do końca powstania. Znalazł się wraz z innymi mieszkańcami Warszawy w obozie pruszkowskim, skąd wywieziono go do Niemiec. Pamiętnik... napisał, mając 48 lat.

Charakterystyczne cechy języka Mirona Białoszewskiego

Miron Białoszewski był bardzo oryginalnym twórcą, co widać zarówno w jego utworach prozą, jak i w poezji. Pisarz traktował słowo jako materiał poetycki, który można dowolnie formować, zmieniać, nadając mu nowy sens i znaczenie. Również Pamiętnik... jest utworem wyjątkowym pod względem języka i ma cechy charakterystyczne dla twórczości Białoszewskiego: neologizmy, anakoluty, „nieporadność” językowa, „przejęzyczenia”, kalekie konstrukcje składniowe, zdania i równoważniki zdań, powtórzenia; spośród części mowy najwięcej czasowników (co sprzyja dynamizacji relacji); dialog, który pełni funkcję ekspresywną - krótkie, urywane wypowiedzi (zwykle wykrzyknienia) służą oddaniu napięcia; podobnie jak znaki interpunkcyjne: wielokropki, wykrzykniki, pytajniki (to sygnały odczuć i stanów postaci).

Warto zwrócić uwagę, że pisarz stworzył swoją odmianę języka, by mówić o wydarzeniu tragicznym, śmierci tysięcy ludzi, bólu, strachu, cierpieniu. Uważał, że poprawny literacki język nie nadaje się do tego. Bardzo podobnie myślał T. Różewicz - również jeden z pokolenia Kolumbów, który stworzył tzw. wiersz różewiczowski specjalnie po to, by opowiadać o psychicznych okaleczeniach, jakich doznali ludzie, którzy przeżyli wojnę.

Utwór Białoszewskiego to proza.

Proza - mowa niewiązana (tzn. taka, w której brak rymów), pozbawiona stałych jednostek rytmicznych (bo brak wersów, rymów, równomiernie ułożonych zestrojów akcentowych).

Niezwykłość prozy Białoszewskiego jest natomiast związana z charakterystycznymi dla tego twórcy cechami języka.

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.