Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Pan Tadeusz (A. Mickiewicz)

Pan Tadeusz (A. Mickiewicz)

Geneza

Adam Mickiewicz od 1829 roku przebywał na emigracji bez możliwości powrotu do rodzinnego kraju. Fakt ten zaważył zasadniczo na jego życiu i twórczości: napisane przez niego utwory przesiąknięte są gorącą miłością ojczyzny i wynikającą z tej miłości tęsknotą za „krajem lat dziecinnych”. Miał odtąd żyć na emigracji, wśród innych Polaków emigrantów, ale polska emigracja była skłócona, pełna wewnętrznych sporów. Toteż pierwszy okres pobytu Mickiewicza w Paryżu wypełniło pisanie Ksiąg pielgrzymstwa..., będących pewną próbą pogodzenia zwaśnionych stron. W tym okresie pisze Mickiewicz także Dziady cz. III, utwór pełen uwielbienia dla narodu i potępienia jego prześladowców. Dzięki swojej twórczości poeta zyskuje miano wieszcza narodowego, cieszy się też niezwykłym autorytetem wśród innych Polaków - wygnańców. Powstały mniej więcej w tym samym czasie Pan Tadeusz był poetycką próbą powrotu do utęsknionego „kraju lat dziecinnych” i zapomnienia o swojej niedoli emigranta. Mickiewicz, obdarzony niezwykłą pamięcią, zawarł w Panu Tadeuszu wszystkie wspomnienia z okresu dzieciństwa, które spędził na Litwie, w Nowogródku i w Zaosiu. Pamięć dawnych obyczajów, wyglądu szlacheckich domostw, szlacheckiej gościnności odżyły na nowo w Panu Tadeuszu, na kartach poematu została ocalona od zapomnienia szlachecka tradycja, która już w czasie pisania Pana Tadeusza zaczęła zanikać.

Podczas pobytu w Rzymie Mickiewicz dowiedział się o wybuchu powstania listopadowego. W kwietniu 1831 roku udał się do Wielkopolski, aby stamtąd przedrzeć się do zaboru rosyjskiego, jego plany się nie powiodły, ale właśnie w Wielkopolsce, we wsi Łukowo, zrodziła się idea napisania Pana Tadeusza. Przypuszczalnie powstał tam też początek utworu, toteż wygląd dworku w Soplicowie, o którym na początku Pana Tadeusza pisze poeta, mógł być zainspirowany wyglądem dworu w Łukowie. Zasadnicza część pracy nad Panem Tadeuszem przypada jednak na lata 1832-1834. Napisany w Paryżu Pan Tadeusz, został też tam wydany w roku 1834.

Czas i miejsce akcji

Akcja Pana Tadeusza zaczyna się od przyjazdu tytułowego bohatera do Soplicowa latem 1811 roku, wtedy rozgrywają się wydarzenia przedstawione w Księgach I-X (obejmują one kilka dni), kończy się zaś w 1812 roku (są to wydarzenia przedstawione w Księdze XI i XII, trwają one jeden dzień). Fabuła utworu obejmuje ponadto ostatnie ćwierćwiecze XVIII wieku, są to wydarzenia, o których w czasie swojej spowiedzi opowiada Jacek Soplica. Akcja Pana Tadeusza rozgrywa się na Litwie, w dworku szlacheckim Soplicowo, w zaścianku szlacheckim Dobrzyn, a także w starym zamku Horeszków.

Tło historyczne

Wydarzenia w Panu Tadeuszu przedstawione są na tle ważnych wypadków historycznych, związanych z kampanią napoleońską i marszem wojsk Napoleona na Moskwę. Jacek Soplica, w przebraniu księdza Robaka, jako emisariusz rządu emigracyjnego organizuje powstanie na Litwie, które ma przygotować grunt do wkroczenia wojsk napoleońskich. Wiosną 1812 r. wojska Napoleona, wraz z walczącymi u jego boku Legionami Polskimi dowodzonymi przez Jana Henryka Dąbrowskiego, wkraczają do Soplicowa (Księga XI i XII). Fabuła utworu, dzięki przypomnieniu młodości Jacka Soplicy, przenosi się w wiek XVIII. Dzieje nieszczęśliwej miłości Jacka wiążą się z takimi wydarzeniami historycznymi, jak: Konstytucja 3 maja, Targowica. Sam Soplica, próbując odkupić swoje przewinienia, bierze czynny udział w kampanii napoleońskiej, walczy pod Hohenlinden, Jeną, zdobywa wąwóz Somosierra.

Wątki

W Panu Tadeuszu możemy wyróżnić następujące główne wątki:

- dzieje miłości Tadeusza i Zosi;

- historia sporu o zamek między Soplicami a Horeszkami (między Sędzią a Hrabią);

- wątek narodowowyzwoleńczy, próby przygotowania na Litwie powstania; (wątek ten jest związany z historią Jacka Soplicy: nieszczęśliwą miłością do Ewy Horeszkówny, zamordowaniem Stolnika w czasie napadu wojsk rosyjskich na zamek, działalnością patriotyczną Jacka, jako próbą odkupienia swoich win).

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.