Stan rycerski wykształcił własny specyficzny system wartości i wzorzec osobowy, które składają się na ideał rycerza. Możemy go odtworzyć na podstawie np. Pieśni o Rolandzie.
1. Rycerz wywodził się zwykle z rodu arystokratycznego. Roland nosił tytuł hrabiego i był siostrzeńcem samego Karola Wielkiego. Także pozostali parowie byli baronami: Ryszard Stary - księciem Normandii, diuk Naim - księciem Bawarii, nawet zdrajca Ganelon był mężem siostry króla. Zdarzały się odstępstwa od tej reguły - np. w uznaniu wyjątkowych, bohaterskich czynów, lecz zdarzało się to stosunkowo rzadko.
2. Rycerz był piękny, przystojny i doskonale wyekwipowany. „... Szlachetne jest jego ciało, twarz jasna i roześmiana (...) Przybrał się w zbroję, która go pięknie zdobi...”. Zbroję i hełm Rolanda zdobią złoto, cenne kamienie i srebro. Gałka miecza zawiera liczne relikwie - strzęp szaty Matki Bożej, ząb św. Piotra i inne. Dlatego właśnie umierający hrabia nie chciał oddać miecza w ręce pogan. Wszyscy rycerze byli bardzo przywiązani do swego ekwipunku. Nadawali imiona mieczom i koniom. I tak Durendal to miecz Rolanda, Radosny - miecz Karola, Szacowny - Baliganta, Almas - arcybiskupa Turpina, Murglej - Ganelona, Hauteclaire - Oliwiera. Konie nosiły następujące imiona: Wejlantyf - Rolanda, Ganion, Tensendur, Tarant. Roland przed śmiercią żegna się ze swoim mieczem i rumakiem.
3. Aby unieść ciężką zbroję i znieść trudy walki, rycerz musiał być silny. Siła Rolanda jest niewyobrażalna: „... Rozcina mu głowę i pancerz, i tułów, i piękne siodło wysadzane kamieniami, i koniowi nadcina głęboko krzyża...”. Gdy zadmie w róg, głos słychać na trzydzieści mil.
4. Obowiązkiem rycerza było ciągłe współzawodnictwo i zdobywanie sławy. Tę sławę zapewniały zwycięskie walki. Roland jest dumny ze swych licznych zwycięstw. Tuż przed śmiercią wymienia kraje i miasta, które podbił: Hiszpania, Romania, Islandia, Saksonia, Anglia, Walia, Lombardia, Burgundia, Akwitania, Flandria, Szkocja, Konstantynopol. Przez ciągłe poszukiwanie sławy rycerz długie lata spędzał na wyprawach wojennych i przez to wybranka jego serca skazana była na samotne oczekiwanie na ukochanego. Może dlatego w Pieśni... tak mało miejsca poświęcono Odzie.
5. Mimo nieustającej rywalizacji rycerza obowiązywały pewne reguły, które możemy obecnie określić jako fair play. Nie wolno było więc korzystać ze słabości przeciwnika. Np. należało unikać starć ze starszymi od siebie. Obowiązywała też wywodząca się wprost od legendarnego króla Artura i jego Okrągłego Stołu zasada solidarności i równości rycerzy z jednej drużyny.
6. Sławę rycerza określała nie tylko liczba zwycięstw, ale przede wszystkim styl walki. Obowiązywały ściśle określone reguły walki:
- wyzwanie,
- walka z kopią,
- walka na miecze na koniach, którą podejmowano po strzaskaniu kopii,
- walka na miecze pieszo: kiedy jeden z przeciwników spadł z konia lub koń został zabity, drugi dla wyrównania szans też musiał zejść z konia,
- wezwanie do poddania następowało podczas przerwy na krótki odpoczynek. Np. emir Baligant wzywa Karola do złożenia broni: „... Karolu, wejdź w siebie, zgódź się okazać, że żałujesz! (...) Zostań moim wasalem (...) Pójdź za mną aż na wschód jako mój sługa...”;
- śmiertelny cios następował, gdy ranny lub rozbrojony przeciwnik odmawiał poddania się. Zwykle przed walką zapowiadano, że jeńcy nie będą brani;
- przechwalanie się zwycięzcy.
7. Dbanie o honor i jego obrona obowiązywały także w czasie pokoju. Wiązało się to z licznymi ślubami, które składał rycerz swojemu seniorowi. Był obowiązany dbać o jego majątek i dobre imię, musiał mu służyć radą i opieką. Roland mówi: „... dla swojego pana trzeba ścierpieć wszelką niedolę i znosić wielkie gorąco i wielkie zimno i oddać skórę, i nałożyć głową...”.
8. Rycerz powinien także być zakochany i dbać o dobre imię damy swojego serca. Absolutnie niedopuszczalne i hańbiące były związki miłosne z żoną lub inną kobietą z domu seniora. Miłość rycerza miała być oczywiście odwzajemniona, a rycerz miał idealizować obraz swej wybranki. Rzecz jasna takie związki wystawione były na poważne próby wierności. Zresztą w literaturze średniowiecznej są liczne przykłady zdrad: Lancelot i Ginewra, Tristan i Izolda.
9. Rycerz miał otaczać opieką sieroty, wdowy, ubogich i słabych.
10. Najważniejszą jednakże powinnością rycerza była obrona Kościoła i wiary chrześcijańskiej, realizowana przez udział rycerstwa w krucjatach. Duchowieństwo uczestniczyło w ceremonii pasowania na rycerza. Sama przysięga składana była na Ewangelię lub relikwie, a broń przed uroczystościami święcono, kładąc ją na ołtarzu.
Zapamiętaj!
Ideał - coś absolutnie doskonałego, wzór, skończona doskonałość. Zazwyczaj nieosiągalny, rzadko używa się określenia „idealny” w stosunku do czegoś, co istnieje.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.