Wybierz szkołę

Wybierz dział

Zaproszenie do wspólnej nauki

zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek

Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
Odrzuć

Wprowadzenie do pozytywizmu

Filozofia pozytywizmu

Filozof pozytywny musiał uznawać, że nauki przyrodnicze stworzyły nieporównywalny wzór dowodzenia naukowego, unikać twierdzeń absolutnych, zastępując je twierdzeniami względnymi. Prąd zainicjowany przez A. Comte’a - filozofa i socjologa - dominował w myśli europejskiej w latach czterdziestych XIX wieku. Kontynuowany był we Francji przez E. Littrego, H. Taine’a, w Anglii przez J. S. Milla, H. Spencera, H. T. Buckle’a, K. Darwina. Sformułowali oni podstawy pozytywistycznego światopoglądu. Opierał się on na zaufaniu do nauki, uznawał tylko to, co mogło być pewnikiem bądź hipotezą naukową. Dociekania na tematy, których rezultaty są niesprawdzalne, uważa się za zbędne, odrywające od konkretnej rzeczywistości. Ta rezygnacja z metafizyki na rzecz wiedzy zdobywanej przez naukę to podstawowa cecha scjentyzmu. Ewolucjonizm zawdzięcza swój rozkwit H. Spencerowi, który sformułował pogląd o rozwojowym charakterze wszelkich zjawisk. Jego poprzednikiem był K. Darwin - autor hipotezy tłumaczącej powstawanie nowych gatunków. Teoria ewolucji znalazła zastosowanie nie tylko w biologii, ale także w filozofii. Ewolucjoniści uważali, że prawa rządzące nauką i przyrodą odnoszą się także do człowieka i społeczeństwa. Najważniejsze z praw, jakim podlega wszystko, co żyje (w tym także ludzie) to prawo ewolucji - przekształcania się wszelkich form życia w coraz wyższe i doskonalsze. Z postępem naukowym wiąże się rozwój nie tylko intelektualny, ale i moralny człowieka.

Pozytywiści zakładali, że w sferze nauki nie mieszczą się dociekania metafizyczne, poznawać można jedynie zjawiska dostępne zmysłom. Poza tymi zjawiskami istnieje jednakże prawdziwa rzeczywistość, która jest niepoznawalna - zjawiska są względne, a to, co względne, nie jest ostateczne, lecz wskazuje na istnienie czegoś bezwzględnego. To stanowisko jeden z uczniów Spencera nazwał z grecka agnostycyzmem. Agnostycyzm bywa też kojarzony ze sceptycyzmem, czyli postawą wątpienia, niedowierzania.

H. Taine jest twórcą determinizmu, poglądu, że człowiek jest uzależniony (zdeterminowany) od czynników biologicznych (genetyka), środowiska, w którym żyje i momentu historycznego.

Podstawowym poglądem etycznym epoki był utylitaryzm. Jednostka musi być społecznie użyteczna, jej moralność określa stopień altruizmu, pracy dla dobra społeczeństwa. Wartość człowieka mierzy się jego wkładem wnoszonym do dzieła postępu, każda praca może przynosić pożytek społeczeństwu. Podstawy utylitaryzmu sformułował J. S. Mill w dziele O zasadzie użyteczności. Pozytywiści głosili kult pracy jako kryterium wartości człowieka.

Myśliciele tego okresu postulowali tolerancję i maksymalny rozwój swobód ludzkich - w myśli i działaniu. Ta postawa nosi nazwę liberalizmu.

Ciekawostki (0)

Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.

Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG

Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka

Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.