Połączenie głosowe
Upewnij się, że masz włączone głośniki i mikrofon
zaprasza Cię do wspólnej nauki fiszek
Akcja rozpoczyna się pod koniec 1647 r., a kończy (epilog) w 1651 r. - bitwa pod Beresteczkiem ma miejsce dwa lata po szczęśliwym zakończeniu historii Skrzetuskiego i Heleny. Wydarzenia rozgrywają się na Ukrainie - na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej.
Jan Skrzetuski (wiadomo ze źródeł historycznych, że rycerz o tym nazwisku przedarł się z oblężonego Zbaraża do króla, dlatego ten pospieszył z odsieczą, potem rycerz ten walczył pod Beresteczkiem - pozostałe fakty dotyczące tej postaci są wymyślone przez autora) - porucznik w służbie księcia Jeremiego Wiśniowieckiego (którego traktował jak najwyższy autorytet w sprawach wojskowych i politycznych, był mu wierny i bezwzględnie posłuszny, uważał, że służąc mu, wykazuje się patriotyzmem).
Można określić go jako idealnego rycerza, chrześcijanina. Odznaczał się skromnością, męstwem, odwagą, dzielnością, uczciwością, siłą, gotowością do największych poświęceń. Wartością nadrzędną była dla niego ojczyzna, dla jej dobra był gotów poświęcić nawet życie osobiste (sądził, że jego osobiste nieszczęścia są niczym wobec tragedii, jakie spotykały ojczyznę, dlatego np. nie zdecydował się wyruszyć na poszukiwania Heleny, lecz wypełniał obowiązki patriotyczne). Nie buntował się przeciw swojemu losowi, przyjmował z pokorą to, co mu się przydarzało (ufał Opatrzności).
Helena - pochodzi z rodu Kurcewiczów, jej matka zmarła przy porodzie, a ojciec - niesłusznie oskarżony o zdradę - musiał uciekać. Opiekę nad Heleną sprawowała rodzina jego brata, dlatego Bohun, gdy zrzekł się roszczeń wobec Rozłogów (majątku odziedziczonego przez dziewczynę, a zarządzanego przez kniahinię), otrzymał obietnicę ręki Heleny. Ma 18 lat, jest niezwykle piękna. Bohun nie wzbudza w niej pozytywnych uczuć, w każdym razie zachowuje się tak, jakby nim gardziła. Swą godność ceni wyżej niż życie, jest poważna, dumna, wierna, cierpliwa.
Bohun - Kozak, brak precyzyjnych informacji na temat jego pochodzenia; jest bardzo popularny wśród Kozaków, wręcz uwielbiany przez nich (zapewne ze względu na swą odwagę, męstwo, brawurę, waleczność); często nie potrafi nad sobą zapanować - bywa dziki, mściwy. Jest nieszczęśliwie zakochany, pomimo tego, że Helena wiele razy dała mu do zrozumienia, że nim gardzi, wciąż odnosi się do niej z czcią, pozostaje jej wierny. Dla niej zdolny jest nawet znosić upokorzenia (służba u Kurcewiczów). O jego wielkiej miłości świadczy to, że odbudował Rozłogi i w miejscu związanym z Heleną spędził ostatnie lata życia.
Jerzy Michał Wołodyjowski - wierny przyjaciel Skrzetuskiego i Zagłoby, pomimo niskiego wzrostu jest wybitnym żołnierzem, świetnie posługuje się szablą - jest odważny, dyskretny, skromny.
Longinus Podbipięta - szlachcic pochodzący z Litwy, przyjaciel Zagłoby, Wołodyjowskiego i Skrzetuskiego. Posiada niepospolitą siłę, ale jest przy tym dość nieśmiały, skromny, powściągliwy, pokorny. Ślubował, że zetnie za jednym zamachem trzy głowy. Jest dobrym, oddanym przyjacielem. Gotowy jest poświęcić życie dla wyższej sprawy.
Zagłoba - szlachcic, odznaczający się wielkim sprytem, rozwagą, umiejętnością wymyślania forteli, dzięki temu jest w stanie wyjść z największych opresji, mimo iż odwaga nie jest jego mocną stroną; lubi dobre jedzenie i picie (w niemałych ilościach), zabawę.
Rzędzian - pachołek Skrzetuskiego; jego główne cechy to: spryt, umiejętność dbania o własne interesy, rozwaga.
Jeremi Wiśniowiecki - postać z historycznego punktu widzenia dość kontrowersyjna, natomiast w powieści zdecydowanie pozytywna; magnat, dąży do stłumienia powstania kozackiego. Sienkiewicz przedstawił go jako wzorowego, idealnego wodza i polityka; posiada on liczne zalety - jest szlachetny, inteligentny, przewidujący, konsekwentny, odważny, niezwyciężony. Jego żołnierze wręcz uwielbiają go.
Bohdan Chmielnicki - na Ukrainie uznawany za bohatera narodowego, w powieści postać negatywna - jest egoistą, człowiekiem dumnym, dzikim, podstępnym. Nie myśli o Ukrainie, jedynie o własnym interesie, o zaspokojeniu swoich ambicji. Skrzetuskiemu jednak okazał wdzięczność za uratowanie życia.
W powieści występuje narracja trzecioosobowa, narrator jest wszechwiedzący. Ogniem i mieczem to powieść historyczna (świat przedstawiony znany jest autorowi wyłącznie z różnych dokumentów, np.: pamiętników, kronik, roczników oraz z opracowań historycznych; oprócz postaci i zdarzeń fikcyjnych, występują postacie i zdarzenia znane z historii).
Można wskazać następujące cechy powieści historycznej:
- tło obyczajowe, historyczne: rok 1647, wybuch powstania Kozaków pod wodzą Bohdana Chmielnickiego; Sienkiewicz opisał obyczaje szlacheckie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej - pospolite ruszenie, ślubowanie (Podbipięta ślubuje, że nie ożeni się dopóki nie wypełni przysięgi), sposób zawierania małżeństw, porwanie panny;
- język: postacie posługują się językiem lekko zarchaizowanym, w który wplecione są wyrazy łacińskie, ale tak, żeby czytelnik z kontekstu mógł zrozumieć tekst powieści.
Teksty dostarczyło Wydawnictwo GREG. © Copyright by Wydawnictwo GREG
Autorzy opracowań: B. Wojnar, B. Włodarczyk, A Sabak, D. Stopka, A Szostak, D. Pietrzyk, A. Popławska, E. Seweryn, M. Zagnińska, J. Paciorek, E. Lis, M. D. Wyrwińska, A Jaszczuk, A Barszcz, A. Żmuda, K. Stypinska, A Radek, J. Fuerst, C. Hadam, I. Kubowia-Bień, M. Dubiel, J. Pabian, M. Lewcun, B. Matoga, A. Nawrot, S. Jaszczuk, A Krzyżek, J. Zastawny, K. Surówka, E. Nowak, P. Czerwiński, G. Matachowska, B. Więsek, Z. Daszczyńska, R. Całka
Zgodnie z regulaminem serwisu www.opracowania.pl, rozpowszechnianie niniejszego materiału w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, utrwalanie lub kopiowanie materiału w celu rozpowszechnienia w szczególności zamieszczanie na innym serwerze, przekazywanie drogą elektroniczną i wykorzystywanie materiału w inny sposób niż dla celów własnej edukacji bez zgody autora jest niedozwolone.
Ciekawostki (0)
Zabłyśnij i pokaż wszystkim, że znasz interesujący szczegół, ciekawy fakt dotyczący tego tematu.